Cơ chế 2 giá đất gây nhiều hệ lụy
Dự án Luật Đất đai (sửa đổi) là một trong 07 dự án luật vừa được Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại kỳ họp thứ 4. Đây cũng là dự án luật nhận được sự quan tâm của các đại biểu và nhân dân. trên toàn quốc với hy vọng khắc phục được những bất cập hiện nay.
Một trong những bất cập là thị trường đất đai Việt Nam hiện đang có cơ chế đất đai hai giá. Là giá đất theo khung Nhà nước ban hành, làm căn cứ tính nộp thuế hoặc tính giá đất đền bù giải phóng mặt bằng dự án. Giá đất thứ hai gọi là giá thị trường thường cao gấp nhiều lần khung giá Nhà nước quy định.
Trên thực tế, sự chênh lệch quá lớn giữa hai loại giá này đã gây ra nhiều hệ lụy khác nhau như khiếu kiện kéo dài, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí…
Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đề cập việc bỏ khung giá đất ở trong dự án Luật Đất đai (sửa đổi).
Tuy nhiên, vấn đề các cơ quan quản lý Nhà nước quan tâm, trăn trở là tiêu chí nào để xác định giá đất sát với thị trường và giao cho đơn vị, cơ quan nào thực hiện.
Có ý kiến cho rằng việc tính giá đất nên do một cơ quan độc lập, có trách nhiệm thực hiện hay do địa phương thực hiện trên cơ sở thăm dò ý kiến, kiến nghị của người dân.
Sửa Luật Đất Đai: Phải ngăn chặn biến đất đai thành tài sản thương mại
Theo đại biểu Nguyễn Chu Hồi, Đoàn ĐBQH TP Hải Phòng, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) phải đề cập đến việc ngăn chặn biến đất đai thành công sản.
Theo đó, Quốc hội cần xử phạt về hệ số sử dụng đất sau khi đã giao đất cho các cơ quan, đơn vị.
Ví dụ, địa phương đã giao quỹ đất cho đơn vị nào đó nhưng trong một thời gian nhất định họ không thực hiện nhiệm vụ được giao về đất đai thì phải có chế tài xử lý, thậm chí phải thu hồi đất.
Điều này cũng hạn chế được tình trạng đất “treo”, dự án “treo”. Bởi việc sử dụng đất của đơn vị kém hiệu quả và có thể dẫn đến lợi ích nhóm khi mua bán đất đai một cách không công bằng.
Ngoài ra, trong dự án Luật Đất đai (sửa đổi) lần này cũng cần đề cập rõ hơn về khái niệm: “Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước là đại diện chủ sở hữu”. Nếu không quy định rõ vấn đề này thì sẽ bị lợi dụng nhân danh “toàn dân”, nhưng không vì thế mà quyền lợi về đất đai có thể rơi vào tay một “nhóm lợi ích” nào đó.
Nếu không có cơ quan định giá đất minh bạch sẽ xảy ra cuộc chạy đua giữa các nhóm lợi ích
Về vấn đề định giá đất sát với thị trường được nêu trong dự án Luật Đất đai (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Chu Hồi cho biết: Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Đảng bộ khóa XII. Ban Chấp hành Trung ương đề cập việc bỏ khung giá đất ở trong dự án Luật Đất đai (sửa đổi) Theo đó, giá đất phải sát với giá thị trường, bảo vệ quyền lợi của người dân sở hữu đất.
Tuy nhiên, ông bày tỏ băn khoăn khi xác định giá thị trường thì ai sẽ là người định giá. Các trường hợp do một nhóm người nào đó có tiềm lực kinh tế định giá đất và Nhà nước giám sát việc định giá đó hoặc Nhà nước có đủ khả năng vượt qua sự định giá của nhóm người đó để tự định giá. Giá đất có sát với giá thị trường một cách khách quan?
Theo đại biểu, nếu không có cơ quan xác định giá đất minh bạch thì có thể xảy ra cuộc chạy đua giữa các nhóm lợi ích và điều này sẽ gây tốn kém tài chính cho nhà đầu tư.
Khi giá đất thị trường do một nhóm lợi ích định đoạt cũng có thể dẫn đến việc tham gia thị trường đất nền sẽ không còn hấp dẫn đối với các nhà đầu tư BĐS chân chính.
Vì giá đất có thể cao khi nhà đầu tư mua thì chắc chắn sẽ bán được vì xây dựng dự án trên khu đất rộng cũng cần có thời gian.
Phân cấp định giá đất: Không nên “trùm mền”
Về ý kiến nên giao giá đất cho HĐND cấp tỉnh trở lên, đại biểu Nguyễn Chu Hồi nêu: Giá đất ở đầu phố, đầu hẻm, cuối phố, tại cuối con hẻm ở một địa điểm cụ thể. bên là khác nhau.
Với đề xuất phân cấp định giá đất, giao cho HĐND tỉnh quyết định cũng là một phương án hay, bởi có thể HĐND tỉnh là cơ quan bám sát, nắm rõ tâm tư, đề xuất của người dân. Mọi người. nhân dân tại địa phương, bám sát thực trạng sử dụng đất tại địa phương.
Tuy nhiên, Nhà nước phải thống nhất quản lý. Dù phân cấp, phân công đến đâu cũng không nên theo kiểu “khoán trắng” mà vẫn phải thanh tra trước khi có quyết định cuối cùng.
Link nguồn: https://cafef.vn/sua-luat-dat-dai-phai-ngan-ngua-duoc-tinh-trang-loi-dung-danh-nghia-toan-dan-de-phuc-vu-cho-nhom-loi-ich-20221117102147227.chn