Theo thống kê mới nhất của Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), toàn thành phố hiện có trên 122.000 công chức, viên chức nhưng chỉ có hơn 5.000 cán bộ được hỗ trợ vay vốn ưu đãi với lãi suất 4,7% / năm cho 20 năm để mua nhà. Thành phố hiện cũng có khoảng 3 triệu người nhập cư, chủ yếu là người lao động, phần lớn có nhu cầu thuê nhà ở xã hội, hoặc phòng trọ. Có 285.000 công nhân tại 17 khu công nghiệp, khu chế xuất nhưng chỉ có 15% được thuê trọ tại các nhà trọ công nhân.
Về nhà trọ, toàn thành phố hiện có hơn 60 nghìn cơ sở kinh doanh nhà trọ của cá nhân, hộ gia đình với hơn 560 nghìn phòng trọ, cung cấp chỗ ở cho khoảng 1,4 triệu công nhân lao động đến thuê phòng với giá thuê khoảng 800 nghìn đến 1,5 triệu đồng / tháng. Tiền thuê nhà chiếm khoảng 20% thu nhập.
Đề cập đến việc phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn TP.HCM, ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch HoREA cho biết, giai đoạn 2016-2020, thành phố xây dựng 15.000 căn nhà ở xã hội, đạt 75% kế hoạch, nhưng kết quả này đã không đạt yêu cầu. Nhu cầu về nhà ở xã hội của người thu nhập thấp là rất cao.
Xác nhận thêm về những khó khăn, ông Huỳnh Thanh Khiết – Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, trong 4 năm 2016 – 2020, chỉ có 19 dự án nhà ở xã hội hoàn thành và đưa vào sử dụng. Điều đáng nói, chỉ có 2 dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước với quy mô 366 căn hộ; 1 dự án sử dụng cả vốn ngân sách và vốn doanh nghiệp với 718 căn hộ; Phần còn lại là vốn doanh nghiệp. Trong khi đó, thành phố cũng chỉ đầu tư hoàn thiện và đưa vào sử dụng công trình nhà lưu trú công nhân với quy mô 1.449 phòng; một dự án ký túc xá sinh viên với 423 chỗ ở trong giai đoạn này.
Nói về kế hoạch phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2025, ông Khiết cũng thừa nhận việc này gặp nhiều vướng mắc, vì thủ tục, vốn và nhiều thứ cần tháo gỡ. Riêng năm 2022, thành phố đặt mục tiêu triển khai 18 dự án, trong đó có 6 dự án nhà ở xã hội, nhưng tối đa chỉ triển khai được 3 dự án.
Ông Lê Hoàng Châu phản ánh, việc triển khai các dự án nhà ở xã hội gặp nhiều khó khăn do nhiều nguyên nhân như: Doanh nghiệp phát triển dự án nhà ở xã hội chưa được vay vốn ưu đãi nhà ở xã hội với lãi suất 4,8% theo quy định. Trong khi đó, nhà ở xã hội cho thuê chưa được giảm 70% thuế GTGT và thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, quy trình đầu tư các dự án nhà ở xã hội của doanh nghiệp tư nhân khá phức tạp. Điển hình là việc chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được “điều chỉnh tăng mật độ xây dựng hoặc hệ số sử dụng đất tối đa 1,5 lần” theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 7 Nghị định số 100/2015 / NĐ-CP nhưng cơ quan nhà nước có thẩm quyền không dám phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 của dự án nhà ở xã hội do lo ngại tình trạng tăng dân số cục bộ, không phù hợp với quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 đã được phê duyệt. đã được phê duyệt.
Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM cũng cho rằng, thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội đang gây trở ngại cho chủ đầu tư. Quy định về thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội nhiều hơn, và khó hơn so với nhà ở thương mại, dẫn đến thời gian thực hiện lâu hơn, không thu hút được nhà đầu tư tham gia. Vì vậy, các nhà đầu tư không mặn mà tham gia, trong khi nguồn ngân sách không đảm bảo.
Kết quả khảo sát của Liên đoàn Lao động TP.HCM cho thấy, đối với công nhân may, thu nhập bình quân khoảng 6,8 triệu đồng / tháng, trong đó 21% có thu nhập dưới 5 triệu đồng / tháng; 40% có thu nhập từ 5-8 triệu đồng / tháng; 16% có thu nhập 8-12 đồng / tháng và chỉ khoảng 3% có thu nhập trên 12 triệu đồng / tháng. Đặc biệt, có tới 41% người lao động cho rằng không đủ sống; 15,8% cho biết đủ sống …