Lao vào cùng một lúc
Trong thập kỷ qua, việc sở hữu một ngôi nhà khá dễ dàng và ngôi nhà cũng là một tài sản sinh lời tốt vì giá tăng đều qua các năm. Tuy nhiên, tại thời điểm này, nếu bất động sản chiếm một phần lớn tài sản của bạn thì đã đến lúc bạn phải lo lắng.
Giá nhà đang đồng loạt lao dốc tại 9 nền kinh tế phát triển nhất thế giới. Tại Mỹ, mức giảm không lớn nhưng ở những thị trường căng thẳng nhất, diễn biến khá phức tạp. Tại Canada, nơi từng có cơn sốt căn hộ cao cấp, giá nhà đã giảm 9% so với tháng Hai.
Trong bối cảnh lạm phát và suy thoái đang đe dọa nền kinh tế thế giới, một triển vọng không mấy sáng sủa đang đe dọa thị trường bất động sản toàn cầu. Ngay cả các nhà môi giới cũng không lạc quan. Mặc dù không tồi tệ đến mức gây ra cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu như 2007-09, nhưng thị trường được dự báo sẽ bước vào một cuộc suy thoái kéo dài, khiến nhiều người lâm vào cảnh túng quẫn và thậm chí có thể châm ngòi cho một cơn bão chính trị.
Nguyên nhân sâu xa của cuộc khủng hoảng là do lãi suất tăng. Tại Mỹ, người mua nhà hoảng hốt khi biết lãi suất thế chấp 30 năm đã tăng vọt lên 6,92%, cao hơn gấp đôi so với một năm trước và cao nhất kể từ tháng Năm. Tháng 4 năm 2002.
Kể từ sau đại dịch, thị trường đã xuất hiện những bong bóng nhỏ được thổi phồng bởi lãi suất gần bằng 0, các khoản hỗ trợ Covid-19 và việc săn tìm không gian sống thoải mái hơn ở vùng ngoại ô. Nhưng bây giờ tất cả đang đảo ngược nhanh chóng.
Ví dụ, 1 năm trước, bạn có thể vay 420.000 đô la trong 30 năm, chỉ phải trả 1.800 đô la tiền gốc và lãi mỗi tháng. Nhưng bây giờ với 1.800 USD mỗi tháng, bạn sẽ chỉ có thể vay 280.000 USD – giảm 33% so với trước đây.
Từ Stockholm đến Sydney, sức mua của những người đi vay bị “sụp đổ”. Người mua mới ngày càng khó tìm được nguồn tài chính, khiến nhu cầu giảm mạnh. Trong khi đó, những người mua nhà bằng tiền vay cũng rất chật vật trong việc trả nợ. Nếu không may mắn họ có thể buộc phải bán nhà.
Bong bóng sẽ vỡ?
Tin tốt là giá nhà giảm sẽ không gây ra bong bóng ở Mỹ như cách đây 15 năm. So với trước đây, các ngân hàng có nguồn vốn tốt hơn và cho vay an toàn hơn. Nhưng trong tình huống này, nhóm chịu nhiều thiệt hại nhất sẽ là người nộp thuế. Theo chương trình bảo hiểm liên bang, họ phải đối mặt với nguy cơ vỡ nợ. Khi lãi suất tăng, họ phải đối mặt với nguy cơ thua lỗ. Hiện tại, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang sở hữu 1/4 tổng lượng chứng khoán được đảm bảo bằng thế chấp (MBS) trên thị trường.
Ở những nơi khác, chẳng hạn như Hàn Quốc và các nước Bắc Âu, lãi suất đã tăng mạnh trong khi nợ hộ gia đình hiện tương đương 100% GDP. Mọi người có nguy cơ không trả được các khoản vay tại các ngân hàng chính thống hoặc các công ty tài chính núp bóng. Thống đốc ngân hàng trung ương Thụy Điển mới đây đã so sánh tình hình hiện tại giống như đang “ngồi trên miệng núi lửa”.
Khủng hoảng nhất có lẽ là ở Trung Quốc, nơi có hàng loạt rắc rối như nạn đầu cơ tràn lan, một số doanh nghiệp địa ốc vỡ nợ trái phiếu, người mua nhà đã trả tiền nhưng căn hộ vẫn chưa trả. nhân từ. Tuy nhiên, may mắn thay, những rắc rối này chỉ giới hạn ở Trung Quốc.
Tuy nhiên, vẫn có những lý do để lo ngại về cuộc khủng hoảng hiện tại. Thứ nhất, thị trường lao động sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Trong bối cảnh mặt bằng lãi suất tăng và giá cả dần điều chỉnh, tương lai bấp bênh khiến người dân e ngại trong việc chuyển đổi nơi cư trú. Vào tháng 8, doanh số bán nhà hiện có ở Mỹ đã giảm 20% so với một năm trước. Công ty bất động sản Zillow báo cáo doanh số bán nhà mới giảm 13% so với bình thường. Tại Canada, doanh số bán hàng được dự báo sẽ giảm 40% trong năm nay.
Khi mọi người không thể di chuyển, mức độ năng động của thị trường lao động bị hạn chế đáng kể. Đây là một mối lo ngại lớn đối với các doanh nghiệp đang cố gắng thích ứng với tình trạng thiếu lao động và khủng hoảng năng lượng. Tệ hơn nữa, khi giá nhà giảm, chủ nhà nhận ra căn nhà của họ giờ đây có giá trị thấp hơn giá trị thế chấp của họ và kết thúc trong một vòng luẩn quẩn. Đây là vấn đề khiến nhiều nền kinh tế trên thế giới khốn đốn sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Giá nhà giảm cũng làm ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế: người tiêu dùng vốn đã khó khăn lại càng cảm thấy bi quan hơn. Trên thế giới, nhà ở có tổng giá trị khoảng 250.000 tỷ USD (tổng giá trị vốn hóa của thị trường chứng khoán toàn cầu là 90.000 tỷ USD), chiếm một nửa tổng tài sản. Giá nhà giảm đương nhiên sẽ khiến người tiêu dùng có xu hướng “thắt lưng buộc bụng”. Mặc dù nền kinh tế hạ nhiệt là điều mà các ngân hàng trung ương mong muốn sau khi tăng lãi suất, nhưng sự sụp đổ niềm tin sẽ phải trả giá khá đắt.
Vấn đề lớn hơn nằm ở một bộ phận nhỏ chủ sở hữu nhà: những người chưa chốt lãi và phải trả lãi ngày càng tăng. Ở Mỹ số lượng những người như vậy không lớn vì các khoản vay thường là các khoản thế chấp có lãi suất cố định trong 30 năm. Nhưng có tới 80% các khoản vay ở Thụy Điển có lãi suất cố định trong hai năm hoặc ít hơn, và một nửa các khoản thế chấp ở New Zealand sẽ đến hạn tái cấp vốn trong năm nay.
Triển vọng đen tối
Kết hợp với khủng hoảng chi phí sinh hoạt, ngày càng nhiều gia đình gặp khó khăn về tài chính. Tại Úc, khoảng 20% nợ thế chấp thuộc về các hộ gia đình có thể thấy dòng tiền nhàn rỗi của họ giảm ít nhất 20% nếu lãi suất tăng mạnh như dự đoán. Ở Anh, 2 triệu hộ gia đình có thể phải trả khoản thế chấp hàng tháng bằng 10% thu nhập của họ. Những người không thể mua được nữa sẽ phải vội vàng bán nhà.
Đã nhiều lần cứu trợ nền kinh tế trong vòng 15 năm qua, hầu hết các nước phương Tây sẽ do dự khi quyết định có giải cứu thị trường bất động sản một lần nữa hay không. Tại Mỹ, lo ngại về một cuộc khủng hoảng bất động sản đã khiến một số người thúc giục Fed giảm tốc độ tăng lãi suất. Tây Ban Nha đang xem xét áp trần tăng tỷ lệ thế chấp. Hungary và nhiều quốc gia khác được cho là sẽ có động thái tương tự.
Để cứu vãn thị trường, nợ chính phủ sẽ tăng lên, đồng thời thúc đẩy ý tưởng rằng sở hữu nhà là một cách chắc chắn để nhận được sự hỗ trợ của chính phủ. Điều đó làm cho các vấn đề bất ổn của thị trường càng khó giải quyết hơn.
Khi kỷ nguyên lãi suất thấp kết thúc, những đám mây đen đang kéo đến bao trùm thị trường bất động sản. Không có gì đảm bảo rằng chúng ta sẽ có một thị trường tốt hơn.
Tham khảo The Economist
Link nguồn: https://cafebiz.vn/thi-truong-bat-dong-san-toan-cau-sap-roi-vao-khung-hoang-gia-nha-lao-doc-trong-khi-lai-suat-the-chap-tang-vot-176221028151603234.chn
