Trong những tháng qua, những kiến nghị xung quanh dự án Luật Đất đai sửa đổi liên tục nhận được sự quan tâm lớn của các địa phương, doanh nghiệp và người dân, bởi đây là dự án luật vô cùng quan trọng. lan tỏa đến nhiều lĩnh vực kinh tế – xã hội.
Dự án Luật này thể chế hóa Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng đất đai, tạo động lực đưa Việt Nam vươn lên dẫn đầu. thành nước phát triển có thu nhập cao.
Sửa đổi Luật Đất đai cũng là nhiệm vụ trọng tâm của công tác xây dựng luật của Quốc hội khóa XV.
4 điểm đột phá
Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi lần này có 4 điểm được coi là đột phá.
Bỏ khung giá đất
Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi, bỏ khung giá đất được coi là giải pháp đột phá. (Hình ảnh minh họa – Ảnh: Báo Đầu tư)
Hiện nay khung giá đất là giá đất do Nhà nước quy định và ban hành 5 năm một lần. Đây là cơ sở để các tỉnh xây dựng và công bố bảng giá đất của từng địa phương và áp dụng. Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi đã bỏ quy định về khung giá các loại đất. Theo đó, bảng giá đất sẽ được xây dựng dựa trên giá đất chung trên thị trường và biến động giá đất. Các địa phương xây dựng bảng giá đất hàng năm.
Quyền của người bị tịch thu đất
Nội dung đột phá thứ hai là các quy định liên quan đến giải quyết quyền lợi của người bị thu hồi đất và chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.
Đáng chú ý, trước khi tiến hành thu hồi đất phải phê duyệt phương án tái định cư. Điều này xuất phát từ việc thời gian qua có nhiều chủ đầu tư đưa ra lời hứa hẹn về các khu tái định cư. Tuy nhiên, khi người dân giao đất, nhận nhà tái định cư là không đúng với thông tin ban đầu.
Đấu giá, đấu thầu
Điểm đột phá thứ ba là vấn đề liên quan trực tiếp đến doanh nghiệp. Đấu giá và đấu thầu để lựa chọn nhà đầu tư quyền khai thác, sử dụng đất được coi là hai phương thức cạnh tranh, công khai, minh bạch nhất, tránh cảnh xin tặng, gây thất thoát như nhiều trường hợp. Đã từng xảy ra.
Lập kế hoạch theo hướng dòng
Điểm đột phá thứ tư là thay đổi về quy hoạch. Quy hoạch sử dụng đất hiện nay thường được lập theo các tiêu chí, ví dụ đất đô thị 10%, đất rừng 10%, đất giao thông 10%.
Theo Luật Đất đai sửa đổi, quy hoạch sẽ được lập theo không gian, tức là theo hướng tuyến và điểm kết nối giao thông. Ví dụ, khi xây dựng quy hoạch đường cao tốc thì phải quy hoạch các khu đô thị, khu thương mại dịch vụ, khu công nghiệp dọc tuyến và các điểm đấu nối vào đường cao tốc, từ đó hình thành các đô thị. vệ tinh. Luật cũng sẽ quy định cụ thể cách thức thu hồi đất và cách thức thu hồi đất ở vùng lân cận.
Hồ Chí Minh nhiều dự án chậm tiến độ do vướng giải phóng mặt bằng
Thực tế nhiều năm qua cho thấy, tiến độ của nhiều dự án bị ảnh hưởng, kéo dài thậm chí hàng chục năm do vướng giải phóng mặt bằng, thu hồi đất. Không chỉ đời sống của người dân bị ảnh hưởng mà các doanh nghiệp cũng gặp khó khăn và chỉ có tháo gỡ được nút thắt này thì các dự án mới có thể tăng tốc.
Dự án cầu Tăng Long, TP Thủ Đức được khởi công năm 2017 nhằm thay thế cây lân cận đã xuống cấp. Theo kế hoạch, cầu sẽ hoàn thành vào năm 2019, nhưng khi đạt 30% khối lượng, cầu đã phải tạm dừng thi công 3 năm qua.
Mặc dù đã được Ban quản lý dự án điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư từ 450 tỷ đồng lên 688 tỷ đồng do chi phí giải phóng mặt bằng, cầu vẫn chưa có mặt bằng sạch để tiếp tục thi công. Hiện trạng cầu là những khối bê tông chưa hoàn thiện, còn cầu tạm bên cạnh thường xuyên ùn tắc giao thông.
Cách đó không xa, cầu Nam Lý cũng chung số phận. Được khởi công từ năm 2016, cầu mới đạt 40% khối lượng nhưng đến nay dừng thi công do chưa thống nhất được giá đất đền bù. Dự án chậm tiến độ, ảnh hưởng đến hàng chục hộ dân.
“Tôi muốn đền bù để đi. Ở đây không rõ, tôi hồi hộp. Nửa đi, nửa không, nếu không có kế hoạch thì sao không ở lại đây?”, Chị Nguyễn Thị Cơ, TP Thủ Đức. , Thành phố Hồ Chí Minh, Để chia sẻ.
“Nhà nước cho phép người dân tái định cư ở một nơi, ví dụ như nhà 50 m2 thì diện tích đất như vậy theo hướng mới và hỗ trợ người dân một ít tiền để xây dựng, cấp 4 cũng được.” Bà Bùi Thị Ngọc Huyền, phường Phước Long B, thành phố Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh.
Không chỉ với các dự án đầu tư công, nhiều dự án của doanh nghiệp cũng bị “treo” vì vướng mặt bằng. Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho rằng, điểm nghẽn giải phóng mặt bằng xuất phát từ phương án đền bù chưa thống nhất với người dân và thiếu vốn để phát triển quỹ đất.
Bảo đảm quyền của người bị tịch thu đất
Đó là câu chuyện được ghi nhận tại TP. Vậy trong dự thảo Luật Đất đai sửa đổi có những quy định gì về bồi thường, giải phóng mặt bằng tại các dự án đáng lưu ý?
Trong chương trình tọa đàm về Đột phá trong Dự án Luật Đất đai sửa đổi mới đây do VTV Money thực hiện, đại diện doanh nghiệp và các chuyên gia cũng đã đặt câu hỏi về vấn đề này với Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường. Trường Trần Hồng Hà.
Một số ý kiến đồng tình cho rằng, quyền lợi của người dân bị thu hồi đất sẽ được giải quyết trước, sau đó mới thực hiện giải phóng mặt bằng.
“Phải tính đến quyền lợi của người bị thu hồi đất trước, sau đó mới tính đến việc thu hồi. Có như vậy người dân mới dễ đồng tình”, PGS.TS. Nguyễn Quang Tuyến, Trưởng Khoa Luật Kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội, nhận xét.
Tuy nhiên, doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng do chưa nhận được sự đồng thuận cao của người dân.
Các đề xuất xung quanh Luật Đất đai sửa đổi liên tục nhận được sự quan tâm lớn của các địa phương, doanh nghiệp và người dân. (Hình ảnh minh họa – Ảnh: Báo Đầu tư)
“Chúng tôi mong rằng trong dự thảo này, Bộ Tài nguyên và Môi trường cần quan tâm đến thực tế công tác giải phóng mặt bằng mà các dự án đang gặp phải để đây là giải pháp phù hợp cho các doanh nghiệp, các dự án mới mở được và chỉ đạo xã hội. có thể nói là phát triển kinh tế ”, Chủ tịch GP Invest Nguyễn Quốc Hiệp gợi ý.
Trả lời các ý kiến của khách mời, Bộ trưởng cho biết, trong dự thảo Luật Đất đai sửa đổi đã đưa ra phương pháp tính giá bồi thường khi thu hồi đất để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa các bên.
“Đây là vấn đề nóng, rất nóng, rất nhạy cảm nên ban soạn thảo lần này không dùng từ giải phóng mặt bằng, mà thực chất đây là quy trình chuyển nhượng đất đai. Trong luật này, chúng tôi đã quy định rất cụ thể. Việc bồi thường không chỉ bằng đất, bằng tiền, mà bồi thường ở đây là phải xem xét những giá trị tương đương, tốt hơn và phải tính đến thu nhập, sinh kế, đa dạng hóa các hình thức, kể cả đất trồng lúa nếu cần có thể xét bồi thường bằng đất dịch vụ. hoặc đất sản xuất khác. hoặc doanh nghiệp tự thỏa thuận thì chúng ta đều phải đạt được kết quả và yêu cầu như nhau ”, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng. Hà nhấn mạnh.
Cũng liên quan đến sự đồng thuận của người dân trong việc thu hồi đất, Bộ trưởng cho biết luật sẽ sửa theo hướng không chỉ phụ thuộc vào số lượng người dân đồng tình, mà theo hướng dự án phải thể hiện được lợi ích. mang lại cho cộng đồng, cho xã hội.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến vào tháng 10 và tiếp tục được thảo luận trong các kỳ họp tiếp theo. Nếu các nội dung đạt được sự đồng thuận và đáp ứng yêu cầu, dự kiến Quốc hội sẽ họp để thông qua Luật Đất đai 2023 vào tháng 10 năm sau. Trong thời gian này, đơn vị soạn thảo tiếp tục tiếp thu các ý kiến đóng góp của người dân, doanh nghiệp, chuyên gia và các địa phương.
