Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến góp ý vào dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi). Đặc biệt, đối với quy định về thời hạn sở hữu căn hộ, Bộ đề xuất hai phương án.
Phương án 1: Bổ sung quy định mới về thời hạn sở hữu nhà chung cư được xác định theo thời hạn sử dụng của nhà chung cư theo quy định của pháp luật về xây dựng.
Phương án 2: Giữ nguyên quy định hiện hành (không quy định thời hạn sở hữu căn hộ, người mua căn hộ được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ổn định lâu dài).
Cụ thể, ở phương án 1, tương tự như ý kiến mà Bộ đưa ra cách đây 4 tháng đã thu hút sự quan tâm của dư luận về thời hạn sử dụng chung cư từ 50 – 70 năm.
Theo Bộ Xây dựng, thời hạn sở hữu nhà chung cư áp dụng đối với nhà chung cư thương mại, xã hội, nhà ở tái định cư và nhà ở dịch vụ công vụ.
Thời hạn sở hữu nhà ở được xác định theo công trình ghi trong hồ sơ thiết kế được thẩm định, được tính từ thời điểm nghiệm thu toàn bộ công trình đưa vào sử dụng.
Khi thẩm định hồ sơ thiết kế, cơ quan có thẩm quyền phải nêu rõ thời hạn sử dụng căn hộ. Thời hạn sở hữu nhà chung cư cũng phải được ghi rõ trong hợp đồng mua bán căn hộ.
Tuy nhiên, đối với nhà chung cư được cấp giấy phép xây dựng hoặc có văn bản thẩm định thiết kế thực hiện sau thiết kế cơ sở (đối với trường hợp miễn giấy phép xây dựng) trước ngày Luật này có hiệu lực thì cư dân được sở hữu vô thời hạn như quy định cũ.
Trong dự thảo, Bộ Xây dựng đã bổ sung một điều mới, quy định chi tiết hai phương án đối với nhà chung cư hết thời hạn và quyền sở hữu.
Đối với nhà chung cư có thời hạn sở hữu nếu bị hư hỏng do tai nạn, thiên tai, địch họa, cháy, nổ thì phải phá dỡ khẩn cấp. UBND các tỉnh sẽ thông báo và di dời dân để phá dỡ, xây dựng lại cũng như bố trí tái định cư.
Trường hợp nhà chung cư vẫn thuộc quyền sở hữu và phải phá dỡ để cải tạo, chỉnh trang đô thị theo dự án do cấp có thẩm quyền quyết định thì các chủ sở hữu nhà chung cư có trách nhiệm di dời theo dự án. được bồi thường, bố trí tái định cư theo quy định của pháp luật về cải tạo, chỉnh trang đô thị.
Nhà chung cư hết thời hạn sử dụng nhưng vẫn đủ điều kiện tiếp tục sử dụng theo kết luận thanh tra của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền. Lúc này, chủ sở hữu đề nghị cơ quan cấp Giấy chứng nhận gia hạn thời hạn sở hữu đối với Giấy chứng nhận theo thời hạn ghi trong kết luận thanh tra.
Trường hợp 2 là nhà chung cư hết thời hạn sở hữu mà phải phá dỡ theo kết luận thanh tra của cơ quan có thẩm quyền. Lúc này, cần chấm dứt quyền sở hữu căn hộ của chủ sở hữu và thực hiện các hành vi sau đây:
Trường hợp nhà chung cư vẫn xây dựng lại theo quy hoạch được duyệt thì phải phá dỡ để xây dựng lại theo quy định tại Chương V của Luật này.
Trường hợp nhà chung cư không được xây dựng lại theo quy hoạch được duyệt thì chủ sở hữu được bồi thường về đất và bố trí tái định cư theo quy định của pháp luật về đất đai.