Phải có nơi tái định cư trước khi thu hồi đất
Thảo luận về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) trong phiên làm việc chiều 14/11, các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh, quan điểm rất đúng đắn của Đảng trong Nghị quyết 18 về bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Nhà ở cho người dân là khi Nhà nước thu hồi đất cần có chỗ ở, đảm bảo cuộc sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ. Dự thảo luật đã đưa quan điểm này vào nguyên tắc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất tại khoản 2 Điều 97.
Đại biểu Trần Thị Thanh Hương
Đại biểu Trần Thị Thanh Hương (đoàn An Giang) bày tỏ đồng tình với nguyên tắc bù trừ trên và đánh giá đây là một trong những quan điểm tiến bộ, nhân văn theo tinh thần Nghị quyết 18 của Đảng, phù hợp với lợi ích của Đảng. đáp ứng nguyện vọng của đông đảo nhân dân, nhất là những hộ dân bị thu hồi đất.
Tuy nhiên, theo đại biểu, thực tế cho thấy để định lượng được vấn đề này, vừa thực hiện đúng, vừa đáp ứng đầy đủ yêu cầu của người dân là rất khó và rất dễ dẫn đến tình trạng người dân không chấp nhận phương án đền bù do quy định không rõ ràng.
Vì vậy, việc quy định rõ ràng để hiểu đúng và áp dụng đúng các quy định của pháp luật về đất đai là một trong những cách tránh phát sinh tranh chấp, kiện tụng.
Vì vậy, các đại biểu đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu bổ sung thêm các tiêu chí cụ thể để lượng hóa, quy định rõ cơ chế chỉ đạo hướng dẫn, đồng thời phân công cụ thể trách nhiệm thẩm định, giám sát. giám sát liên quan đến vấn đề này, nhằm đảm bảo hiệu quả báo hiệu và khả thi trên thực tế.
Theo bà Trần Thị Thanh Hương, nguyên tắc bồi thường đối với đất khác mục đích sử dụng của đất bị thu hồi là nhằm tạo sự linh hoạt, đảm bảo mức bồi thường phù hợp với nhu cầu của người bị thu hồi đất. hoàn cảnh cụ thể của từng địa phương.
Tuy nhiên, đây là vấn đề mới nên cần đánh giá kỹ tác động trên cơ sở nghiên cứu để đảm bảo tiền bồi thường bằng đất khác phải có giá trị tương đương với đất bị thu hồi.
Đồng thời, đại biểu đề nghị cần quy định rõ thứ tự ưu tiên các hình thức đền bù đất đai trên tinh thần thỏa đáng, công bằng, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người dân một cách tốt nhất. Tránh khiếu nại, kiện cáo về sau.
Cùng quan điểm, đại biểu Phan Thái Bình (đoàn Quảng Nam) đề nghị kiên định quan điểm xuyên suốt là nơi ở mới phải bằng hoặc hơn nơi ở cũ và phải thể chế hóa kỹ vấn đề này.
“Việc đầu tiên luật phải quy định chặt chẽ là trước hết phải có chỗ tái định cư, kể cả quy định cấm trong Luật Đất đai. . Có trường hợp 5, 7 năm sau mới thu hồi đất, chưa bố trí được tái định cư, quỹ đất tái định cư không có, ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân”, ông Bình nói.
Tiêu chí phải cụ thể, trách nhiệm phải rõ ràng
Đại biểu Phan Thái Bình cũng đánh giá, hướng bồi thường nhà, vật kiến trúc trên đất theo đơn giá xây dựng mới là cách tiếp cận rất tốt. Bởi lâu nay, khi nhà nước chưa đền bù thì người dân vẫn được ở nhà cũ, nhưng khi áp giá đền bù theo khấu hao tài sản thì người dân không được xây nhà mới.
“Hiện chúng ta tiếp cận đền bù theo đơn giá xây dựng mới, nghĩa là có đủ điều kiện thì xây dựng nơi ở mới, bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ. Đây là cách làm rất tiến bộ, cần phát huy và quy định chặt chẽ trong luật”, ông Phan Thái Bình nhấn mạnh.
Đại biểu Phạm Hùng Thắng
Cũng liên quan đến việc đền bù, đại biểu Phạm Hùng Thắng (đoàn Hà Nam) đề nghị xem xét, nghiên cứu quy định về bảo đảm thu nhập, bởi cách tính thu nhập của người bị thu hồi đất ở nơi ở mới so với nơi ở cũ là rất khó, chưa xác định chính xác và rất khó làm cơ sở thực hiện.
Dự thảo quy định tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành tiểu dự án riêng để tháo gỡ nút thắt, khó khăn của các dự án hiện nay. Vấn đề này cũng đã được nhiều đại biểu Quốc hội đề cập trong các kỳ họp gần đây, tuy nhiên, theo ông Phạm Hùng Thắng, nếu chỉ cần quy định chung và giao thẩm quyền phân loại dự án là ổn. Chưa chắc khó khăn đã được giải quyết, thậm chí còn tạo ra cơ chế xin-cho phức tạp hơn. Ông đề nghị cần quy định rõ tiêu chí để áp dụng thống nhất.
Cũng lưu ý, khi Nhà nước thu hồi đất, người dân mất đi một tư liệu sản xuất rất quan trọng nên việc bồi thường, hỗ trợ không chỉ bằng tiền mà quan trọng nhất là đảm bảo sinh kế. nhai lâu dài, bền vững cho con người. Nếu không đảm bảo được điều này, họ sẽ tái nghèo. Vì vậy, dự thảo cần có quy định cụ thể về tạo sinh kế cho người dân khi bị thu hồi đất.
Link nguồn: https://cafef.vn/ho-tro-tai-dinh-cu-khi-thu-hoi-dat-phai-ro-tieu-chi-tot-hon-noi-o-cu-20221115093209104.chn
