Thông tin từ Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE), top các công ty chứng khoán có thị phần môi giới cổ phiếu, chứng chỉ quỹ và chứng quyền có bảo đảm lớn nhất trên HoSE trong quý I lần lượt là: VPS với 15,67%, SSI với 11,53%, VNDirect với 6,8%, HSC với 6,32%, Mirae Asset với 5,9%, VCSC với 5,13%,…
Hầu hết những cái tên này đều khá quen thuộc với nhà đầu tư khi luôn lọt top những cổ phiếu có thị phần lớn nhất sàn chứng khoán trong những quý gần đây. Tuy nhiên, đằng sau cuộc đua giành ngôi vương mảng môi giới tại nhóm chứng khoán còn nhiều điểm đáng chú ý. Không phải cứ công ty chiếm thị phần lớn thì doanh thu, lợi nhuận môi giới sẽ lớn hoặc ngược lại là không đúng.
Theo thống kê, tổng doanh thu môi giới của các công ty chứng khoán trong quý I/2023 đạt khoảng 2.000 tỷ đồng, giảm 34% so với quý trước và xuống mức thấp nhất trong 9 quý gần đây.
Xét riêng từng công ty, VPS dẫn đầu thị trường tiếp tục dẫn đầu về doanh thu môi giới, tuy nhiên lại giảm 25% so với quý trước xuống 411 tỷ đồng – quý giảm thứ 6 liên tiếp so với quý trước. trước. Tương tự, những cái tên sau trong danh sách thị phần đều sụt giảm doanh thu môi giới từ 20% trở lên trong 3 tháng đầu năm 2023 so với quý trước, SSI đạt 257 tỷ đồng, VNDirect ghi nhận 146 tỷ đồng, HSC đạt 132 tỷ đồng tỷ đồng trong khi Mirae Asset đạt 105 tỷ đồng.
Doanh thu giảm mạnh, biên gộp môi giới của nhiều công ty đầu ngành sụt giảm nghiêm trọng. VNDirect giảm tỷ suất lợi nhuận môi giới từ 32% trong quý trước xuống 24%, HSC cũng giảm tỷ suất lợi nhuận gộp từ 30% xuống 25%. Thậm chí, Mirae Asset quý trước còn lãi gộp nhưng quý 1 báo lỗ mảng môi giới, biên lợi nhuận hiện âm tới 19%, MBS cũng ghi nhận mức âm với mảng môi giới.
Ngay trường hợp của TCBS, nhiều quý trước tỷ suất lợi nhuận gộp luôn được duy trì trên ngưỡng 80%, tức 10 đồng doanh thu thì có ít nhất 8 đồng lợi nhuận thực, tuy nhiên đến quý I/2023 con số này đã giảm xuống. . giảm xuống 74%, mức thấp nhất trong nhiều quý, phần nào cho thấy sự khó khăn của hoạt động môi giới.
Nguyên nhân khiến hoạt động môi giới chứng khoán sụt giảm
Một trong những nguyên nhân khiến tỷ suất lợi nhuận gộp hoạt động môi giới của các công ty chứng khoán ngày càng thu hẹp đến từ sự cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các công ty chứng khoán. Được “xưng hùng” trong cuộc chiến giành thị phần môi giới cũng đồng nghĩa với việc nhiều công ty chứng khoán phải chi mạnh tay để thu hút khách hàng. Cuộc đua “không phí” vẫn chưa hết nóng khi ngày càng nhiều công ty chứng khoán giảm phí, thậm chí miễn phí giao dịch khiến lợi nhuận bị bào mòn đáng kể, “mỏng như tờ giấy”.
Trong khi đó, thu nhập từ hoạt động môi giới cũng dần bị thu hẹp khi làn sóng nhà đầu tư mới hạ nhiệt và thanh khoản ngày càng ảm đạm. Sau một thời gian liên tục tăng trưởng nóng, lượng tài khoản mở mới của nhà đầu tư trong nước liên tục giảm mạnh và chưa có dấu hiệu quay trở lại. Riêng 3 tháng đầu năm, số lượng tài khoản nhà đầu tư mở mới chỉ hơn 139.000 tài khoản, mức thấp nhất trong nhiều quý gần đây. Thanh khoản nhiều phiên chỉ còn dưới 10.000 tỷ đồng.
Cần lưu ý rằng nhiều tài khoản chứng khoán sẽ rơi vào trạng thái “bị động” do bị động mở. Khách hàng mở tài khoản tại ngân hàng sẽ được công ty chứng khoán liên kết với ngân hàng tự động mở tài khoản chứng khoán trong thời gian chưa có nhu cầu giao dịch thực sự. Do đó, số lượng nhà đầu tư mới tham gia thị trường có thể thấp hơn nhiều so với thống kê mở tài khoản mới. Mặt khác, việc có những nhà đầu tư rời bỏ thị trường sau giai đoạn khó khăn vừa qua là điều khó tránh khỏi.
Vì sao cuộc đua giành thị phần vẫn vô cùng khốc liệt?
Mặc dù doanh thu sụt giảm và tỷ suất lợi nhuận gộp cũng mỏng đi nhưng mảng môi giới vẫn đóng vai trò rất quan trọng trong hoạt động của các công ty chứng khoán. Bởi lẽ, lợi ích từ tệp khách hàng “khủng” có thể mang lại lớn hơn nhiều so với doanh thu phí giao dịch thông thường, đặc biệt trong việc thúc đẩy cho vay ký quỹ. Ngoài ra, tệp khách hàng lớn cũng sẽ giúp công ty chứng khoán đưa các sản phẩm đến nhà đầu tư dễ dàng hơn như quản lý tài sản, đầu tư trái phiếu, chứng chỉ quỹ hay các sản phẩm khác. Động thái này nhằm đánh đổi doanh thu lấy tệp khách hàng và hướng đi này khiến cuộc đua giảm phí giữa các công ty chứng khoán càng thêm khốc liệt.
Ngoài ra, sự tham gia của nhóm CTCK nước ngoài có tiềm lực tài chính mạnh được dự báo sẽ tạo áp lực cạnh tranh gay gắt hơn trong thời gian tới, đặc biệt là các CTCK có vốn Hàn Quốc. Nhóm này đang chứng tỏ không chỉ có tiềm lực mạnh mà còn có tham vọng tạo ra cuộc chơi mới, dẫn dắt thị trường, gia tăng áp lực lên các công ty chứng khoán trong nước. Bên cạnh những tên tuổi hàng đầu như Mirae Asset, KIS, KB Securities đã quen thuộc trong top 10 thị phần, một số công ty nhỏ hơn cũng đang dần vươn lên và ghi dấu ấn với nhà đầu tư như Pinetree, Shinhan Securities, NHSV,… JBSV.
Trong đó, Chứng khoán NH Việt Nam (NHSV) là thành viên nòng cốt của Công ty Đầu tư Chứng khoán Ngân hàng Hàn Quốc thuộc Tập đoàn tài chính Nong Hyup (NHFG) sau khi được mua lại vào năm 2018. Kể từ đó, Chứng khoán NH Việt Nam đã nhận được sự hậu thuẫn mạnh mẽ về vốn, uy tín và hơn 50 năm kinh nghiệm của Tập đoàn tài chính NH cũng như công ty mẹ.
NHSV dần thu hút được lượng lớn khách hàng, kết quả kinh doanh được cải thiện tích cực. Vốn chủ sở hữu tăng trưởng đều, đến 31/3/2023 ghi nhận lên 1.318 tỷ đồng, dư nợ margin thời kỳ đỉnh cao vượt mốc nghìn tỷ đồng. Không chỉ vậy, các chính sách mở rộng tệp khách hàng cũng được chú trọng, công ty còn phát triển sản phẩm mới, ứng dụng công nghệ nhằm mang đến những trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng.
Áp lực ngày càng lớn, một số CTCK đã mạnh dạn từ bỏ hoạt động môi giới theo con người, hạn chế mở rộng đội ngũ, thay vào đó là giảm phí cho người dùng hay tập trung nâng cao chất lượng tư vấn, xây dựng hệ sinh thái. bao gồm nhiều loại sản phẩm. Đây có thể tiếp tục là một xu hướng sắp tới trong mảng môi giới của các công ty chứng khoán.
Hơn nữa, giao dịch ảm đạm có thể chỉ là vấn đề ngắn hạn do ảnh hưởng của việc tăng lãi suất và hoạt động bù trừ thị trường. Về cơ bản, chứng khoán định hướng sẽ ngày càng phổ biến và số lượng nhà đầu tư sẽ tiếp tục tăng lên là xu hướng tất yếu. Trong chiến lược phát triển chứng khoán Việt Nam đến năm 2030, Bộ Tài chính đặt mục tiêu số lượng nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán đạt 8% dân số vào năm 2025 và 10% dân số vào năm 2030.
Rõ ràng, dư địa tăng trưởng trong dài hạn là rất lớn và việc định hình thương hiệu, gia tăng sự hiện diện ngay từ bây giờ là rất cần thiết đối với các công ty chứng khoán. Đây cũng là lý do khiến cuộc đua giành thị phần môi giới ngày càng khốc liệt.
Link nguồn: https://cafef.vn/dang-sau-anh-hao-quang-top-thi-phan-moi-gioi-tai-cac-cong-ty-chung-khoan-lai-mong-nhu-to-giay-van-phai-chay-dua-188230424214804205.chn
