Loài gián này từng sinh sống ở quần đảo Lord Howe. Nhưng sau khi con người xuất hiện, dường như dấu vết của loài vật này cũng dần biến mất.
Đối với gián, là một trong “tứ đại dịch hại”, con người chỉ muốn chúng tàng hình, nhưng không phải loài gián nào cũng đột nhập vào nhà chúng ta, làm lộn xộn môi trường, lây lan dịch bệnh và một số loài gián trong hệ sinh thái đóng vai trò quan trọng trong. Gián ăn gỗ trên đảo Lord Howe (Panesthia lata) là một trong số đó.
Ở phía tây nam Thái Bình Dương, có một quần đảo biển bị cô lập được gọi là Quần đảo Lord Howe. Quần đảo Lord Howe được hình thành do núi lửa phun trào và nổi tiếng thế giới về sự phong phú của hệ động thực vật quý hiếm.
Là loài gián ăn gỗ không cánh lớn duy nhất trên đảo, gián ăn gỗ đảo Lord Howe đã từng phân bố khắp hòn đảo và chúng đóng vai trò rất quan trọng trong việc duy trì hệ sinh thái của hòn đảo.
Cụ thể, gián ăn gỗ đảo Lord Howe đực thường dài từ 33 đến 40 mm, có ánh kim loại, đầu và thân màu đỏ đến đen, chân màu đỏ, trong khi con cái có chiều dài từ 32,5 đến 41 mm, màu sắc sặc sỡ. thường sẫm màu hơn của con đực và thiếu ánh kim loại của con đực.
Con gián ăn gỗ trên đảo Lord Howe trông không giống những con gián sống trong nhà chúng ta. Chúng tương đối lớn và bề ngoài chậm chạp, mất khả năng bay vì thiếu cánh.
Đúng như tên gọi, loài gián này ăn gỗ và khu rừng là nhà của chúng. Chúng không chạy vào nhà người dân như những loài gián khác, thay vào đó chúng chỉ tái chế gỗ và lá rụng trong rừng để giữ cho khu rừng luôn trong lành. Ngoài ra, chúng cũng có thể là nguồn thức ăn cho một số loài chim trên đảo.
Năm 1868, nhà sinh vật học Walker đã phát hiện và mô tả loài kỳ dị này, năm 1887 các nhà tự nhiên học Úc đổ bộ lên đảo Lord Howe để tiến hành một cuộc điều tra khoa học toàn diện, và họ nhìn thấy trên một khúc gỗ mục nát có dấu vết của loài gián ăn gỗ.
Thế nhưng không hiểu sao loài gián đặc biệt này lại “lạc trôi” trên đảo trước khi được nghiên cứu chuyên sâu. Và lý do tại sao loài gián này gần như tuyệt chủng vẫn chưa thực sự được hiểu rõ. Theo đó, các lý thuyết dần được hình thành để giải thích hiện tượng này.
Năm 1918, một con tàu mắc cạn trên đảo Lord Howe, và chú chuột đen (Rattusitzus) đã đến đảo cùng với tai nạn đó.
Gián ăn gỗ trên Đảo Lord Howe là một trong năm loài đặc hữu trên Đảo Lord Howe đã tuyệt chủng trong vòng vài năm sau khi chuột đen đổ bộ và ít nhất 13 loài không xương sống khác đã biến mất.
Bất chấp nhiều cuộc tìm kiếm, những con gián ăn gỗ của Lord Howe dường như đã biến mất khỏi hòn đảo sau khi các mẫu vật được thu thập vào những năm 1830, và người ta tin rằng những con gián ăn gỗ trên đảo Lord Howe đã biến mất. không còn tồn tại trên hòn đảo chính của Quần đảo Lord Howe.
Theo các báo cáo liên quan, hòn đảo này từng là nơi sinh sống của hơn 300.000 con chuột, chúng lang thang khắp đảo Lord Howe, phá hoại mùa màng, săn bắt động vật không xương sống, ăn trứng chim…
Cuối cùng, vào năm 2019, một chương trình diệt trừ loài gặm nhấm trị giá 15 triệu đô la đã được triển khai để loại bỏ loài xâm lấn có sức tàn phá, lũ chuột đáng ghét. Chương trình là kết quả của 15 năm nghiên cứu, lập kế hoạch chi tiết và được thực hiện từ tháng 5/2019 đến tháng 11/2019.
Chiến dịch diệt trừ loài gặm nhấm đã đóng một vai trò tích cực trong việc phục hồi các loài động vật hoang dã có nguy cơ tuyệt chủng trên đảo. Sau khi diệt trừ loài gặm nhấm, người dân địa phương một lần nữa nghe thấy tiếng dế đã mất từ lâu, và số lượng một số loài chim có nguy cơ tuyệt chủng cũng có xu hướng tăng lên.
Do đó, người ta bắt đầu tính đến chuyện để gián ăn gỗ trên đảo Lord Howe này sinh sống.
Trên thực tế, loài gián ăn gỗ trên đảo Lord Howe chưa thực sự tuyệt chủng, trên các đảo nhỏ không phải đảo chính, loài gián này vẫn tồn tại ở những khu vực không bị chuột đen sinh sống.
Các nhà khoa học đã tìm thấy dấu vết của những con gián này từ đảo Ball’s Pyramid, cách đảo Lord Howe 23 km về phía nam và trên một số đảo nhỏ gần đảo chính.
Nhưng những phát hiện mới nhất cho thấy những con gián có thể chưa bao giờ thực sự “biến mất” khỏi đảo Lord Howe.
Sự nguy hiểm của loài gián ăn gỗ trên đảo Lord Howe là do loài chuột đen mang đến, và các nhà khoa học đã tìm thấy những cá thể của loài này một lần nữa trên đảo do một sự tình cờ.
Năm 2001, gián ăn gỗ cũng được tìm thấy trên hai hòn đảo nhỏ gần đảo Lord Howe, đảo Blackburn và đảo Roach. Đã 20 năm trôi qua, các nhà khoa học từ Đại học Sydney đã lên kế hoạch tới đảo Blackburn để điều tra và nghiên cứu về loài gián ăn gỗ ở địa phương.
Tuy nhiên, thời tiết xấu đã ngăn cản họ đến Đảo Blackburn, vì vậy họ quyết định kiểm tra các địa điểm tiềm năng trên Đảo Lord Howe. Họ đến một khu rừng ở phía bắc của Đảo Lord Howe, nơi họ lật đổ một tảng đá. Sau đó, một cái gì đó tuyệt vời đã xảy ra! Có một đàn gián ăn gỗ dưới tảng đá!
Các nhà khoa học đã nghiên cứu loài gián ăn gỗ được tái phát hiện trên đảo và đã chỉ ra rằng các quần thể trên đảo chính khác biệt về mặt di truyền với những loài được tìm thấy trên đảo Blackburn và Roach, nghĩa là chúng có khả năng được nghiên cứu thêm. Đối với các nhà nghiên cứu, việc khám phá lại loài gián ăn gỗ chắc chắn rất thú vị, nhưng đối với loài gián ăn gỗ, việc bị phát hiện có thể không thú vị lắm.
Nguồn: Animalia; Thật không thể tin được, ZME
Link nguồn: https://cafebiz.vn/loai-gian-bi-tuyet-chung-hon-80-nam-xuat-hien-tro-lai-176221105090713704.chn
