Hà Nội sẽ hoàn thành việc di dời 6 chung cư cũ thuộc cấp độ nguy hiểm D trong tháng 10. Hà Nội vừa bổ sung 2 chung cư cũ vào Danh mục nhà chung cư thuộc trường hợp phải phá dỡ để cải tạo, xây dựng lại. Đó là Khu liên hợp hóa chất và khu tập thể rau quả nông nghiệp quận Long Biên. 100% chủ sở hữu căn hộ tại 2 chung cư này đã thống nhất chủ trương “đập đi làm lại”. Nhưng vẫn còn nhiều băn khoăn trong việc lựa chọn nhà đầu tư đủ năng lực để triển khai dự án.
Hiện có 70 đơn vị quan tâm đến việc cải tạo, xây dựng chung cư cũ trên địa bàn Hà Nội. Đây không phải lần đầu tiên Hà Nội quyết tâm cải tạo chung cư cũ. Nhưng liệu lần này có thể khắc phục được vấn đề bế tắc nhiều năm, đó là: hài hòa lợi ích của 3 bên là Chủ đầu tư, Người dân và Nhà nước?
Hiện Sở Xây dựng Hà Nội đã có danh sách các đơn vị quan tâm đến việc cải tạo, xây mới chung cư cũ. Nhưng muốn thực hiện được thì phải đảm bảo đồng thời cả 3 tiêu chí: chủ đầu tư làm nhà phải có lãi; người dân phải thỏa thuận với nhau về hệ số bồi thường; Chính phủ đảm bảo rằng việc cải tạo sẽ thay đổi bộ mặt của thành phố theo hướng tích cực.
Ông Mạc Đình Minh – Phó Giám đốc Sở Xây dựng, TP. Hà Nội cho biết: “Sở Xây dựng cùng với các sở, ngành, tổ công tác của TP Hà Nội đang xây dựng bộ tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư có đủ năng lực, kinh nghiệm, khả năng tài chính, về việc triển khai dự án, và đặc biệt chúng tôi có các tiêu chí cụ thể cho mỗi công trình vì Thủ đô khang trang, hiện đại, văn minh hơn ”.
Hà Nội có hơn 1.500 chung cư cũ, hầu hết được xây dựng từ năm 1960 đến 1994; hầu hết đã hết tuổi thọ, xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ sập đổ, không đáp ứng nhu cầu sinh hoạt tối thiểu của người dân. Nhưng hơn 20 năm qua, chỉ hơn 1% chung cư cũ ở Hà Nội được cải tạo, xây mới.
Theo thống kê của Sở Xây dựng, Hà Nội có trên 1.500 chung cư cũ quy mô 2 – 6 tầng, chủ yếu được xây dựng từ những năm 1960 đến cuối những năm 1980, chủ yếu ở khu vực nội thành. Các quận: Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Đống Đa…
Hiện cả nước có khoảng 200 chung cư cũ được xác định nguy hiểm cấp C; 137 nhà cấp B; và 7 nhà cấp D (đặc biệt nguy hiểm). Tuy nhiên, từ năm 2007 đến nay, TP Hà Nội mới chỉ cải tạo được 18 khu chung cư cũ.
Cuối năm 2021, UBND TP Hà Nội đã có quyết định ban hành đề án cải tạo, xây dựng lại các chung cư cũ trên địa bàn. Theo đó, trong giai đoạn từ năm 2021 đến năm 2025, 10 khu chung cư cũ sẽ được lựa chọn để cải tạo. Trong đó, giai đoạn 1 sẽ ưu tiên cải tạo các chung cư cũ ở Giảng Võ, Thành Công, Ngọc Khánh, Bộ Tư pháp… với kinh phí dự kiến hơn 60.000 tỷ đồng.
Theo Sở Xây dựng Hà Nội, 14/15 quận, huyện của thành phố đã có quy hoạch chi tiết và tiến độ cải tạo, xây mới chung cư cũ. Trong quý IV năm sau, thành phố sẽ hoàn thành việc kiểm tra hơn 1.500 chung cư cũ theo đúng tiến độ.
Các nhà quy hoạch cho rằng: Cần đồng bộ từng khu vực, tránh trường hợp chủ đầu tư chọn những vị trí “đắc địa” làm trước. Khi đó, việc cải tạo chung cư cũ để làm đẹp bộ mặt đô thị sẽ khó thành công vì bản thân dự án bát nháo, có nguy cơ hình thành nhà xập xệ không bao giờ giải quyết được.
Mục tiêu đặt ra là xây dựng lại tại các vị trí này các khu đô thị mới hiện đại; thậm chí, tạo ra cái mới, giá trị cao hơn chứ không chỉ phá cái cũ.
KTS Trần Huy Ánh – Thường trực Hội KTS Hà Nội sẽ trao đổi thêm để làm rõ vấn đề này.