Năm 2022 đánh dấu một năm đầy biến động đối với thị trường chứng khoán Việt Nam. Ngay trong quý vừa qua, thị trường cũng giảm mạnh trong giai đoạn đầu và có thời điểm rơi xuống đáy 2 năm dưới 900 điểm vào giữa tháng 11. Nhịp hồi nhanh và mạnh sau đó đã giúp VN-Index gần như lấy lại được vốn có. mất trước khi chuyển sang điều chỉnh và kết thúc quý 4 với mức giảm 11%.
Sau khi tăng nhẹ vào quý 3, dư nợ thị trường giảm mạnh vào quý cuối năm 2022. Ước tính dư nợ của các công ty chứng khoán đến 31/12/2022 vào khoảng 120.000 tỷ đồng (~ 5 tỷ USD), giảm 40.000 tỷ đồng so với quý trước. Cần lưu ý đây là dư nợ chưa bao gồm các khoản vay 3 bên. Nếu tính cả nguồn này, con số thực tế có thể lớn hơn.
Trong số 120.000 tỷ đồng dư nợ tại các công ty chứng khoán, ước tính có khoảng 115.000 tỷ đồng đến từ hoạt động cho vay ký quỹ, còn lại là hoạt động bán trước. Dư nợ margin toàn thị trường ước tính cũng giảm khoảng 40.000 tỷ đồng so với cuối quý trước.
Trong quý IV, tình trạng “call margin” và mua bán cầm cố tiếp tục diễn ra gay gắt nhưng có phần cục bộ hơn thay vì trên diện rộng như giai đoạn trước. Trọng tâm không phải là các nhà đầu tư cá nhân, mà là các cổ đông lớn và các nhà lãnh đạo doanh nghiệp, đặc biệt là bất động sản. Đây là một trong những yếu tố chính đẩy dư nợ cho vay ký quỹ tăng nhẹ trong quý 3 vừa qua.
Có thể thấy, kể từ khi đạt đỉnh vào cuối quý I/2022, dư nợ margin trên thị trường có xu hướng giảm dần và bớt căng thẳng hơn rất nhiều sau những đợt bán giải chấp liên tiếp. Mặt khác, nhiều công ty chứng khoán cũng thực hiện đợt tăng vốn khủng trong năm qua.
Do đó, tỷ lệ Margin/Vốn chủ sở hữu tại hầu hết các CTCK cuối năm 2022 đã giảm xuống dưới 1 lần thay vì xấp xỉ 2 lần (mức quy định tối đa) như thời điểm 31/03/2022. Điều này đồng nghĩa với việc các CTCK còn rất nhiều room cho vay và áp lực huy động vốn không còn cấp bách như cách đây 1 năm.
CTCK ngoại tiếp tục khẳng định vị thế
Trên thực tế, các công ty chứng khoán ngoại đã cạnh tranh sòng phẳng, thậm chí vượt mặt các tên tuổi nội ở một số khía cạnh. Chẳng hạn, trong cuộc đua cho vay, Mirae Asset nhiều quý liên tục dẫn đầu về dư nợ trong khi KIS và KB Securities cũng thường xuyên góp mặt trong top đầu.
Theo thống kê quý IV/2022, hầu hết các công ty chứng khoán đều có dư nợ giảm mạnh, trong đó nhiều cái tên ghi nhận mức giảm hàng nghìn tỷ đồng như TCBS, SSI, VNDirect, HSC, MBS, VCSC, FPTS… Hoạt động cho vay của các công ty chứng khoán bị thu hẹp đáng kể trước những biến động bất lợi của thị trường chung.
Trong bối cảnh đó, nhóm công ty chứng khoán nước ngoài vẫn duy trì hoạt động cho vay khá ổn định. Mirae Asset tiếp tục dẫn đầu thị trường với dư nợ gần 13.600 tỷ đồng, trong đó margin chiếm 12.600 tỷ đồng. Đáng chú ý, dư nợ cho vay của KBSV chỉ giảm nhẹ chưa đến 400 tỷ so với quý trước trong khi KIS là cái tên hiếm hoi không thu hẹp hoạt động cho vay trong quý vừa qua.
Với tiềm lực tài chính lớn, các công ty chứng khoán nước ngoài sẵn sàng tăng vốn hàng nghìn tỷ USD và gây áp lực cạnh tranh lớn về mọi mặt, từ chất lượng dịch vụ đến số lượng chi nhánh và đặc biệt là khả năng cung ứng vốn cho vay. Tiềm năng phát triển còn rất lớn của TTCK Việt Nam được dự báo sẽ tiếp tục thúc đẩy nhóm CTCK ngoại “đốt tiền” giành thị phần, và nếu không có những thay đổi đột phá hơn, rất có thể CTCK nội sẽ mất hút. tụt hậu.
Link nguồn: https://cafef.vn/du-no-cho-vay-tai-cac-ctck-giam-40000-ty-dong-trong-quy-cuoi-nam-2022-20230125232314954.chn
