Tìm kiếm cụm “mua chung cư tại Hà Nội” trên Internet, anh Nguyễn Tuấn Minh (Cầu Giấy, Hà Nội) ngạc nhiên khi Google cho ra hơn 100 triệu kết quả chỉ trong 0,8 giây. Cùng nói về một dự án nhưng mỗi website lại có nhiều thông tin, giá bán khác nhau khiến anh hoang mang không biết đâu là chính xác. Không phủ nhận việc tìm kiếm thông tin về thị trường bất động sản ngày càng nhanh chóng, nhưng mức độ chính xác, minh bạch của chúng khiến anh hoài nghi.
“Việc minh bạch thông tin là điều cần thiết đối với những người mua nhà để tránh những rủi ro không mong muốn. Nhiều bạn bè của tôi dở khóc dở cười vì thông tin trên website một đằng và thực tế dự án một nẻo”, anh chia sẻ.
Minh bạch hóa thông tin thị trường bất động sản cũng là bài toán mà các nhà làm chính sách cùng giới doanh nghiệp trong lĩnh vực tại Việt Nam nỗ lực cải thiện thời gian qua. Từ hạng “kém minh bạch”, lần đầu tiên sau một thập kỷ, bất động sản Việt Nam tiến lên nhóm “bán minh bạch”, xếp thứ 56 toàn cầu trong bảng xếp hạng “Chỉ số minh bạch bất động sản toàn cầu năm 2020” (GRETI 2020) của công ty tư vấn đất động sản JLL. Sự phát triển của hai đô thị lớn nhất nước là TP HCM và Hà Nội giúp bất động sản Việt Nam tăng hạng trên thế giới.

Báo cáo của JLL chỉ ra, minh bạch thông tin ngành bất động sản sẽ là xu hướng trên toàn thế giới, nó trở thành yếu tố cạnh tranh quốc gia và mang lại nguồn đầu tư hiệu quả. Riêng 11 nước nằm trong nhóm “siêu minh bạch” theo xếp hạng của JLL đã thu hút 75% lượng đầu tư bất động sản thương mại trong 5 năm qua.
Đồng quan điểm này, nhiều chuyên gia cho rằng, việc minh bạch thông tin là vấn đề quan trọng trong bối cảnh nguồn vốn đầu tư nước ngoài và các thương vụ M&A ngày càng lớn mạnh trên thị trường bất động sản của Việt Nam. Nhờ đó, Việt Nam sẽ tăng sự cạnh tranh, mở rộng quá trình hút vốn đầu tư và giảm thiểu các rủi ro trong kinh doanh bất động sản.
Trong 10 năm qua, Việt Nam thu hút lượng vốn đầu tư nước ngoài đáng kể song vẫn cần cải thiện tăng thứ hạng minh bạch nếu muốn thu hút thêm nguồn vốn đầu tư nước ngoài vì chỉ số minh bạch này tỷ lệ thuận với dòng vốn FDI đầu tư vào các quốc gia.
Theo JLL, yếu tố thúc đẩy tính minh bạch trong ngành bất động sản là do sự phổ biến của các nền tảng công nghệ Proptech (Property technology). Công nghệ được ứng dụng để nghiên cứu, giao dịch mua bán, thuê, cho thuê và quản lý bất động sản. Những công nghệ mới sẽ giúp mọi người truy cập thông tin của dự án dễ dàng hơn, hỗ trợ việc đưa ra các quyết định quan trọng một cách sáng suốt.
Điểm chung của công nghệ là dữ liệu. Dữ liệu lớn và các nền tảng công nghệ mới hứa hẹn sẽ tạo ra bước nhảy vọt lớn cho ngành bất động sản. Dù việc thu thập dữ liệu trên diện rộng luôn đầy thử thách nhưng nhờ đó mà chỉ số minh bạch được nâng cao.
TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện kinh tế Việt Nam cho rằng, việc minh bạch thông tin từ mọi phía tham gia thị trường bất động sản, từ Nhà nước, cơ quan quản lý, nhà quy hoạch đến các nhà phát triển dự án (doanh nghiệp) cũng sẽ góp phần giảm giá đất. Khi thông tin minh bạch, người mua nhà đất có thể tiếp cận bất động sản nhanh chóng, rõ ràng, hạn chế việc nhiễu thông tin hay thiếu thông tin, tránh tình trạng thổi giá nhà đất.
Với tư cách là nhà đầu tư, anh Nguyễn Trọng Tín – Giám đốc một sàn giao dịch bất động sản ở Thanh Xuân, Hà Nội cũng kỳ vọng vào việc minh bạch hóa thị trường. Theo anh, nhiều kho dữ liệu bất động sản lớn được xây dựng, cung cấp thông tin về thị trường nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của khách hàng, nhà đầu tư. “Họ kỳ vọng vào những kho dữ liệu có đủ thông tin cần thiết nhưng mang tính khách quan, tiết kiệm thời gian và giúp ích cho quyết định đầu tư hơn. Đây là cái khó cho các đơn vị mong muốn xây dựng thông tin bất động sản minh bạch”, anh nhấn mạnh.
Mục tiêu minh bạch hóa thông tin bất động sản cũng đang được VnExpress chú trong khi ra mắt kho dữ liệu Vhome. Với gần 200 dự án và hơn 1.000 sản phẩm, Vhome được kỳ vọng sẽ cung cấp những thông tin khách quan, giúp mọi đối tượng từ người có nhu cầu mua nhà, nhà đầu tư đến các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản có được nhiều dữ liệu chính xác.

Điểm mạnh của Vhome là tìm kiếm nhanh chóng bằng công cụ “smart search”, có gợi ý các từ khóa liên quan. Với vài thao tác trên thiết bị thông minh mọi người có thể dễ dàng tra cứu, tìm kiếm thông tin về các dự án bất động sản quan tâm. Bộ lọc nâng cao giúp tìm kiếm thông tin về dự án theo chủ đầu tư, loại dự án, tỉnh thành, khoảng giá, tiện ích… Bên cạnh đó, thông tin về các dự án được kiểm chứng liên tục, đảm bảo yếu tố pháp lý. Từ tháng 12/2020 đến nay, trang hút hơn 100.000 người dùng và 300.000 lượt truy cập thường xuyên.