Sáng 3/11, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Cho ý kiến về dự án luật, đại biểu Trần Công Phàn (đoàn Bình Dương) cho rằng, luật khẳng định đất đai thuộc sở hữu toàn dân, Nhà nước đại diện chủ sở hữu. Vì vậy, khi sửa đổi luật đất đai cần làm rõ nội dung những nội dung nào do toàn dân quyết định, nội dung nào toàn dân ủy quyền cho Nhà nước làm, cũng như đại diện cho Nhà nước ở đâu.
Theo đoàn Bình Dương, do sở hữu toàn dân nên khi sửa luật phải đảm bảo cân đối lợi ích giữa người dân, doanh nghiệp, Nhà nước và đầu tư.
Viện dẫn giải phóng mặt bằng để làm đường, nhiều căn nhà mặt phố có giá trị vài chục triệu m2 khi giải tỏa phải di dời vào khu tái định cư, nhiều nhà bên trong được ra mặt phố. Như vậy giá trị không tương xứng, không bằng căn nhà bên trong đang ở mặt phố.
Theo đại biểu Trần Công Phàn (đoàn Bình Dương), kinh nghiệm một số nước, ai muốn xuống đường sẽ phải đóng một khoản tiền và lấy tiền đó cho người tái định cư.
“Kinh nghiệm của một số nước là người dân muốn ra đường sẽ phải nộp một khoản tiền và lấy số tiền đó chia cho người dân tái định cư. Vì vậy, khi sửa luật cũng cần cân nhắc để đảm bảo cân đối lợi ích cho người dân ”, đại biểu Trần Công Phàn nói.
Đại biểu Trần Công Phàn cho rằng, cần có quy định chặt chẽ trong luật khi chuyển quyền sử dụng đất, vì nhiều trường hợp khi chuyển mục đích sử dụng đất, giá đất có thể “nhảy vọt”, nhiều người giàu lên vì vậy, đại biểu đề nghị làm rõ việc giá sát thị trường (khi có nhiều loại đất khác nhau), nếu không định hướng được giá thì rất khó xác định được giá đất.
“Nhà nước là người đại diện cho quyền tài sản, cần xác định rõ quyền nào được thực hiện, quyền nào phải lấy ý kiến của người dân, vì vấn đề quyền sử dụng đất, giá đất sẽ liên quan đến vấn đề thu hồi, giải tỏa, đền bù. … ”, đại biểu Trần Công Phàn nhấn mạnh.
Góp ý vào Dự án Luật Đất đai sửa đổi, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) cho rằng, trước đây, nhà nước áp khung giá đất theo ý muốn chủ quan. Dự thảo đã bỏ khung giá đất và xây dựng bảng giá theo giá thị trường đã tạo sự bình đẳng và tiến bộ. Điều này nếu làm được sẽ loại bỏ được hầu hết những bất cập trong công tác quản lý đất đai hiện nay.
Cũng theo đại biểu, nhiều trường hợp tham nhũng đất đai xuất phát từ việc định giá đất. Nếu có bảng giá đất sát với giá trị thị trường, đồng thời đền bù thỏa đáng cho người bị thu hồi đất thì khiếu kiện sẽ giảm bớt.
Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội)
Về thu hồi đất, có hai phương thức, đó là Nhà nước ra quyết định thu hồi đất và chủ dự án thỏa thuận với người dân để thu hồi đất. Khi người dân và nhà đầu tư tự thỏa thuận sẽ nảy sinh vấn đề, đó là giá cao hơn rất nhiều so với khi Nhà nước thu hồi vì mục đích quốc phòng, an ninh nên xảy ra tình trạng khiếu kiện bất bình đẳng.
Trong khi đó, chúng ta đã quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước quản lý. Khi giao cho nhà đầu tư thu hồi là Nhà nước đã bỏ quyền. Vì vậy, đại biểu Cường đề nghị, đất đã được Nhà nước quyết định đầu tư thì nên thu hồi đất, chỉ thỏa thuận trong trường hợp nhiều người cùng góp vốn hoặc tự di chuyển.
Thảo luận tại đoàn ĐBQH Nguyễn Hữu Chính (đoàn Hà Nội) nêu vấn đề tranh chấp đất đai kéo dài. Theo thống kê, 90% vụ việc khiếu kiện hành chính được giải quyết, 50% vụ việc tranh chấp dân sự liên quan đến đất đai.
Nguyên nhân của tình trạng này là do nhiều quy định của Luật Đất đai hiện nay đã lạc hậu. Cụ thể, cơ chế giá chưa phù hợp, chưa đồng bộ, còn chồng chéo, giá đền bù quá thấp. Trong khi đó, chênh lệch giữa giá kinh doanh dự án và giá đền bù dự án, giá giữa nông thôn, thành phố và các tỉnh lân cận quá lớn. Giá đền bù khi thu hồi đất giữa khu vực thành thị và nông thôn còn khá bất cập.
Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn Hà Nội)
Ngoài nội dung trên, theo đại biểu, cơ chế quản lý đất đai chưa phù hợp, chưa có hướng dẫn cụ thể về phương thức thu hồi đất. Việc cấp, thu hồi sổ đỏ cũng nảy sinh nhiều vướng mắc. “Có nơi hai nhà gần nhau nhưng một nhà được cấp sổ đỏ, nhà bên cạnh không cấp dẫn đến khiếu kiện kéo dài”, đại biểu Chính nêu ví dụ.
Bên cạnh đó, các quyết định hành chính của Nhà nước về giao đất, thu hồi đất còn nhiều hạn chế, nơi thu hồi đất để cỏ mọc, nơi không có đất để ở, canh tác … Nhận thức của người dân về pháp luật còn chưa đầy đủ. . Việc giải quyết các vấn đề về thừa kế, ranh giới chưa chặt chẽ. Theo đại biểu Chính, đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng tranh chấp đất đai kéo dài không hồi kết.
Link nguồn: https://cafef.vn/giau-len-vi-dat-bong-dung-ra-mat-duong-can-tinh-toan-de-dam-bao-cong-bang-20221103130714386.chn
