Theo thống kê của Nhadautu.vn với 14 ngân hàng thương mại tính đến hết tháng 6/2022, tài sản thế chấp là bất động sản hiện chiếm khoảng 60% tổng tài sản thế chấp của khách hàng tại các ngân hàng.
Về con số tuyệt đối, tài sản thế chấp là bất động sản đã tăng 12,7% so với cuối năm 2021.
Nguồn: Tóm tắt BCTC 6 tháng 2022 soát xét 14 ngân hàng
Trong đó, nổi bật có những ngân hàng có tỷ lệ tài sản thế chấp rất cao như ACB với 94% tài sản thế chấp là bất động sản; Sacombank là 87%.
Một số ngân hàng có tỷ lệ vay mua nhà thấp (khoảng 30-40%) là TPBank, MBBank, MSB, VPBank, SHB.
Trung bình, bất động sản chiếm khoảng 60-70% tổng tài sản đảm bảo, bao gồm Vietcombank, Techcombank, LienVietPostBank, VIB, OCB, HDBank, SeABank.
Trong hoạt động tín dụng, tài sản bảo đảm tiền vay rất đa dạng, có thể là bất động sản, nhà xưởng, mua bán…
Tuy nhiên, các ngân hàng thường có xu hướng chấp nhận tài sản đảm bảo cho khoản vay là bất động sản do có nhiều ưu điểm như tính cố định, tính thanh khoản cao, khó giảm giá trị.
Chẳng hạn, do tính chất cố định nên bất động sản không thể dịch chuyển như động sản, khi nhận bất động sản làm tài sản bảo đảm, ngân hàng dễ dàng thực hiện quá trình xác định, định giá, giám sát bất động sản. và sau khi cho vay.
Bên cạnh đó, do nguồn BĐS khan hiếm, thị trường BĐS phát triển (thường tăng giá trong trung và dài hạn, khó giảm giá, ngoại trừ rủi ro bong bóng) nên tính thanh khoản đối với các sản phẩm BĐS luôn ở mức cao. mức tốt so với hàng thường. Do đó, ngân hàng dễ dàng thu hồi nợ từ việc xử lý tài sản thế chấp là bất động sản.
Bất động sản cũng được ưa chuộng hơn vì nó có giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng rõ ràng nhất nên việc xác định chủ sở hữu hoặc người sử dụng tương đối dễ dàng.
Tuy nhiên, trên thực tế, việc nắm giữ bất động sản làm tài sản bảo đảm cũng đang mang lại rủi ro cho ngành ngân hàng trong bối cảnh thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp sụt giảm thời gian gần đây. và giá trị giao dịch thấp.
Nhiều ngân hàng hiện cho vay với tỷ lệ 70-85% giá trị sổ sách của bất động sản. Với giá bất động sản giảm, tính thanh khoản thấp, các khoản vay trở thành nợ xấu, việc bán, thanh lý tài sản để xử lý nợ xấu nhằm thu hồi toàn bộ nợ gốc không dễ dàng.
Nhiều báo cáo của cơ quan quản lý thừa nhận, mặc dù Nghị quyết 42/2017/QH14 đã hỗ trợ nhiều ngành ngân hàng xử lý nợ xấu nhưng thực tế vẫn còn nhiều vướng mắc trong việc xử lý TSBĐ mà chủ sở hữu chưa xử lý được. Yếu là bất động sản.
Nhiều vụ việc kéo dài đến 3 năm vẫn chưa giải quyết được do một số tài sản bảo đảm bằng bất động sản thay đổi hiện trạng, vướng mắc pháp lý trong xây dựng… dẫn đến phải thi hành án thu hồi tài sản cho ngân hàng. hàng mất nhiều thời gian.
Việc xử lý tài sản để đảm bảo khoản vay ngân hàng là bất động sản, đất đai thường có giá trị lớn, trong khi người dân còn e ngại khi mua loại bất động sản này.
Vì vậy, trong tình hình đấu giá nhà đất, động sản không có người mua mà phải giảm giá nhiều lần, có những tài sản giảm giá đến 30%, thậm chí đến 50% mới được bán.
Chưa kể, quy định về nhà đất khi kê biên nếu có tranh chấp thì phải tạm hoãn để chờ kết quả điều tra của tòa án dẫn đến việc người vay không trả được nợ ngân hàng, cố tình gây tranh chấp. . Thế chấp giả khiến ngân hàng không thể giải chấp tài sản để đảm bảo cho khoản vay.
Theo số liệu báo cáo của NHNN, tỷ lệ nợ xấu và nợ tiềm ẩn của hệ thống ngân hàng rất lớn, đến cuối tháng 7/2022 là 5,41% (khoảng 600.000 tỷ đồng).
Thị trường bất động sản sa sút, thanh khoản thấp sẽ ảnh hưởng lớn đến khả năng xử lý nợ xấu của các ngân hàng.
Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam lưu ý, hiện nay chúng ta chưa hình thành thị trường mua bán nợ – đây là điểm nghẽn đối với việc xử lý nợ xấu của hệ thống ngân hàng.
Đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế hậu COVID, các thông tư về hoãn nợ cho doanh nghiệp của NHNN hết hiệu lực, áp lực nợ xấu và xử lý nợ xấu sẽ càng nặng nề hơn.
Link nguồn: https://cafef.vn/bat-dong-san-chiem-60-the-chap-ngan-hang-20221123094632065.chn
