Hội thảo lấy ý kiến chuyên gia về định hướng phát triển kinh tế – xã hội của TP.HCM giai đoạn 2026 – 2030 đã diễn ra vào cuối tuần qua. Theo người đứng đầu chính quyền TP.HCM, qua quá trình chuẩn bị các văn bản từ Trung ương và TP.HCM, hiện nay TP đã có dự thảo đầu tiên các văn kiện kinh tế – xã hội của TP để trình Đại hội đại biểu TP.HCM lần thứ XII, nhiệm kỳ 2025 – 2030. Do đó, các đại biểu và chuyên gia cần tập trung vào mục tiêu tìm ra những “điểm nghẽn” mang tính chiến lược, căn bản, những điểm then chốt để vượt qua bẫy thu nhập trung bình.
BẰNG MỌI CÁCH, CHÚNG TA PHẢI THOÁT KHỎI BẪY THU NHẬP TRUNG BÌNH
“Những nội dung cần lựa chọn, đưa vào 2 văn bản định hướng cho TP.HCM trong thời gian tới, gồm Quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội TP.HCM đến năm 2030 và Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ TP.HCM”, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mai đề nghị các đại biểu, chuyên gia tập trung thảo luận, cho ý kiến về những nội dung ưu tiên này.
Để vượt qua bẫy thu nhập trung bình, Thành phố cần vượt qua nhiều thách thức về năng suất lao động, huy động vốn và cải thiện cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, khó khăn và thách thức lớn nhất mà Thành phố đang phải đối mặt là năng suất lao động đang có dấu hiệu bão hòa và chúng ta cần tái cấu trúc ngành để tăng đóng góp cho tăng trưởng kinh tế.
“Các nhà nghiên cứu cũng cho rằng Việt Nam còn 10 năm nữa để quyết định có thể vượt qua bẫy thu nhập trung bình hay vẫn mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn thu nhập trung bình. Do đó, trước hết, Thành phố cần tìm ra nút thắt để giải quyết vấn đề then chốt là thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình vào năm 2035”, ông Mai nhấn mạnh.
TS Trần Du Lịch, Chủ tịch Hội đồng tư vấn thực hiện Nghị quyết 98 của Quốc hội, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế TP.HCM, cho rằng cần lấy mục tiêu 2030, tầm nhìn 2045 theo tinh thần Nghị quyết 31 của Bộ Chính trị để giải bài toán phát triển TP.HCM giai đoạn 2026 – 2030 với 3 góc nhìn lớn: Tận dụng thời cơ, Khai thác nguồn lực và Tăng trưởng nhanh, bền vững. Theo ông, điều này có nghĩa là chúng ta tiếp cận “bài toán ngược” để định hình các chính sách, giải pháp phát triển với quyết tâm chính trị cao nhất, vừa giải quyết hiệu quả các vấn đề đang tồn tại, vừa tạo nền tảng xây dựng thành phố toàn cầu, ngang tầm các thành phố lớn trên thế giới.
Ông Lịch cũng nêu ra những vấn đề về hạ tầng giao thông, đô thị, thể chế quản lý (mô hình chính quyền đô thị,…) cần tập trung giải quyết. Bởi vì, “để đạt được mục tiêu tăng trưởng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, cần phải đổi mới tư duy, giải quyết vấn đề ngược lại bằng cơ chế khác, làm khác đi”, TS. Trần Du Lịch nói.
VẤN ĐỀ VỐN ĐẦU TƯ XÃ HỘI
Đặt vấn đề ở góc độ khác về vốn, thứ đang thu hút vốn đầu tư xã hội, chuyên gia PGS.TS Trần Hoàng Ngân, Trợ lý Bí thư Thành ủy TP.HCM, đưa ra số liệu để so sánh: Tổng vốn đầu tư xã hội của TP.HCM giai đoạn 2011 – 2015 là 1,1 triệu tỷ đồng, bình quân 238.000 tỷ đồng/năm; giai đoạn 2016 – 2020, vốn đầu tư xã hội là 1,9 triệu tỷ đồng, bình quân 390.000 tỷ đồng/năm; trong khi 3 năm trở lại đây (2021 – 2024), bình quân mỗi năm chỉ đạt khoảng 335.000 tỷ đồng.
PGS Trần Hoàng Ngân bình luận: Vốn đầu tư là đòn bẩy, quyết định 40% tăng trưởng. Nếu vốn giảm nhưng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) vẫn tăng thì hiệu quả sử dụng vốn là rất tốt. Tuy nhiên, vấn đề ở đây là vốn giảm nhưng tăng trưởng không bằng những năm trước thì chúng ta phải xem xét lại hiệu quả. Nếu Thành phố giải ngân được hết vốn đầu tư công vào cuối năm 2025 (170.000 tỷ đồng) thì sẽ tạo được hạ tầng kinh tế – xã hội, làm bệ phóng cho tăng trưởng. Bởi giải pháp tăng vốn đầu tư xã hội là rất quan trọng.
Cũng đưa ra nhận định tương tự, Cục trưởng Cục Thống kê TP.HCM Nguyễn Khắc Hoàng cũng cho biết, thời gian qua, năng suất lao động của thành phố liên tục tăng, nhưng tốc độ tăng năng suất lại chậm lại. Nguyên nhân là do tốc độ tăng trưởng kinh tế của thành phố chậm lại, đồng thời, quá trình tái cơ cấu kinh tế cũng đã bão hòa.
Đặt vấn đề đánh giá lại hiệu quả vốn đầu tư hiện nay, ông Hoàng dẫn số liệu so sánh: Tăng trưởng chậm lại cũng kéo theo vốn đầu tư toàn xã hội giảm từ 31% xuống còn 22,6%; mức giảm này là do và cho thấy hiệu quả sử dụng vốn còn khá yếu. Ví dụ, giai đoạn 2011 – 2015, để có 1 đồng giá trị cần 4,8 đồng vốn; tương tự, giai đoạn 2016 – 2019 cần 4,9 đồng, cho thấy hiệu quả sử dụng vốn chưa được cải thiện. “Đây là một trong những nguyên nhân khiến thu nhập bình quân đầu người của TP.HCM giảm”, Giám đốc Cục Thống kê TP khẳng định.
Về định hướng phát triển kinh tế – xã hội của TP.HCM trong thời gian tới, Chủ tịch Phan Văn Mai cho biết, trong giai đoạn 2025 – 2030, kinh tế thành phố phải tăng trưởng 9%, đồng thời phải thực hiện hàng loạt nhiệm vụ từ huy động vốn đầu tư xã hội. Để làm được như vậy, thành phố phải có cơ chế chính sách thu hút đầu tư, nâng cao năng lực hấp thụ vốn đầu tư thông qua cải cách mạnh mẽ và năng lực thực hiện của bộ máy; phải tái cơ cấu nền kinh tế theo hướng công nghệ cao, dịch vụ hiện đại, giá trị gia tăng cao. Cần lựa chọn những vấn đề then chốt, những nhiệm vụ rất cụ thể, những công trình, dự án cụ thể để tập trung thực hiện từ nay đến hết nhiệm kỳ 2025 và nhiệm kỳ 12 2025 – 2030.
Link nguồn: https://vneconomy.vn/tp-hcm-tim-giai-phap-thoat-bay-thu-nhap-trung-binh.htm
