Thị trường chứng khoán gần đây là cơn đau đầu của nhiều nhà đầu tư. Rất khó để đưa ra kết luận chính xác về xu hướng sắp tới, vì vậy kỷ luật đầu tư là cực kỳ quan trọng vào thời điểm này.
Trên thực tế, ngay cả những người có chỉ số IQ cao, được coi là những người thông minh nhất thế giới, cũng đã thất bại trên thị trường chứng khoán. Những ví dụ điển hình nhất là nhà vật lý thiên tài Isaac Newton và nhà văn vĩ đại Mark Twain.
Nhà văn Mark Twain: Thua lỗ nặng nề vì đầu tư “nghiệp dư”
Nhà văn Mark Twain nổi tiếng với những tác phẩm như Những cuộc phiêu lưu của Tom Sawyer, Những cuộc phiêu lưu của Huckleberry Finn, Hoàng tử và gã ăn mày, Cuộc sống trên sông Mississippi… Tuy nhiên, thế giới còn biết đến ông là một nhà đầu tư chứng khoán nghiệp dư đã phải chịu những tổn thất thảm khốc với vô số sai lầm.
Sai lầm đầu tiên xảy ra vào năm 1877, khi Mark Twain gặp Alexander Graham Bell – đại diện của Công ty Điện thoại Bell. Biết Mark Twain nổi tiếng là người yêu thích những phát minh mới, họ đã đề nghị đầu tư cho ông, tin rằng sáng kiến này sẽ mang lại lợi nhuận khổng lồ. Vào thời điểm đó, Mark Twain, người không còn tinh thần mạnh mẽ sau nhiều lần đầu tư thất bại, đã từ chối đầu tư mặc cho sự thuyết phục dai dẳng của đại diện công ty điện thoại.
Chín năm sau, hàng ngàn chiếc điện thoại đã được lắp đặt tại Hoa Kỳ. Đây đã trở thành một trong những phát minh quan trọng nhất và là ngành kinh doanh có lợi nhuận cao nhất thời bấy giờ. Mark Twain hiện hối hận về quyết định “giữ tiền” của mình cách đây gần mười năm.
Vào những năm 1880, Mark Twain tiếp tục chịu tổn thất kỷ lục. Sai lầm này khiến ông mất ít nhất 150.000 đô la, tương đương với hàng triệu đô la ngày nay.
Trong hơn một thập kỷ, Twain đã đầu tư vào máy in của Paige. Tuy nhiên, Paige đã trì hoãn việc đưa máy ra thị trường trong khi các đối thủ cạnh tranh của ông nhanh chóng chuẩn bị vị thế của họ, và Mark Twain đã phải chịu tổn thất lớn từ dự án thất bại này.
Sau đó, Mark Twain cũng đầu tư vào Plasmon, một nhà máy chưng cất sữa bột, một công ty ròng rọc hơi nước và một công ty bảo hiểm khởi nghiệp… nhưng tất cả đều thất bại. Nợ nần chồng chất khiến ông chuyển sang cổ phiếu với hy vọng kiếm được một khoản tiền lớn.
Tuy nhiên, nhà thơ vĩ đại đã phải trả giá đắt cho quyết định mua và bán cổ phiếu vào thời điểm không thích hợp. Ví dụ, ông đã mua cổ phiếu của Oregon Intercontinental Railroad với giá 78 đô la một cổ phiếu và đáng buồn là đã bán chúng với giá 12 đô la.
Chuỗi thất bại cay đắng sau này được tóm tắt trong một câu trích dẫn nổi tiếng mà ông mượn từ miệng nhân vật Wanxon trong truyện ngắn “Bi kịch của chàng Wanxon ngốc nghếch”: “Tháng 10 là tháng nguy hiểm nhất để chơi chứng khoán.”
Isaac Newton – IQ cao không có nghĩa là đầu tư khôn ngoan
Isaac Newton, một thiên tài với chỉ số IQ 190-200, cũng chịu tổn thất nặng nề trên thị trường chứng khoán. Nhớ lại thất bại này, Newton nói: “Tôi có thể tính toán chuyển động của các thiên thể nhưng lại bất lực trước sự điên rồ của con người.”
Năm đó, South Sea Co., một công ty vận chuyển và thương mại đã giành được các hợp đồng thương mại độc quyền ở Nam Mỹ, vùng Caribe và khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, đã lên sàn và ngay lập tức trở thành một hiện tượng đầu cơ. Isaac Newton là một trong những người nhảy vào cuộc chơi.
“Vào mùa xuân năm 1972, Isaac Newton sở hữu cổ phiếu của South Sea Company, cổ phiếu nổi tiếng nhất ở London. Trong thời kỳ bùng nổ thị trường, nhà vật lý này đã bán cổ phiếu của mình và kiếm được 100% lợi nhuận là 7.000 bảng Anh. Vài tháng sau, ông tái đầu tư vào South Sea Company với mức giá cao hơn nhiều và mất 20.000 bảng Anh (tương đương 3 triệu đô la vào năm 2002-2003). Trong suốt quãng đời còn lại, ông 'cấm bất kỳ ai nhắc đến từ South Sea trước mặt mình'”, trích một đoạn trong cuốn sách “The Intelligent Investor”.
Thất bại không phải do thiếu tầm nhìn kinh doanh, thông tin hay khả năng. Thiếu kỷ luật về mặt cảm xúc, dễ bị đám đông cuốn đi, FOMO (sợ bỏ lỡ) là những lý do chính khiến người đàn ông có chỉ số IQ “khủng” này vấp ngã một cách đau đớn.
“Đầu tư thành công không đòi hỏi IQ cao, kiến thức kinh doanh sâu rộng hay thông tin. Tất cả những gì bạn cần là một trí óc minh mẫn để đưa ra quyết định. Bạn phải có kỷ luật về mặt cảm xúc”, nhà đầu tư thiên tài Warren Buffett đã nói.
Vậy nên, kiếm tiền trên thị trường chứng khoán không phải là điều dễ dàng. Đây là một thách thức ngay cả với những nhà đầu tư chuyên nghiệp và nếu không cẩn thận, bạn dễ rơi vào trạng thái “giữ hàng” khi thua lỗ quá lớn đến mức khó chấp nhận cắt lỗ và bán ra.
Tuy nhiên, rủi ro và cơ hội luôn song hành. Vẫn còn nhiều nhà đầu tư thành công trên thị trường chứng khoán và thành công đó không đến từ may mắn hay chạy theo đám đông.
Ví dụ, Eduardo Briceno, một người đàn ông kiếm được gần 800.000 đô la từ 28.000 đô la tiền vốn, tương đương với lợi nhuận 2.700% từ tháng 10 năm 2020 đến tháng 2 năm 2023, cũng đã mất 8.000 đô la tiền tiết kiệm. Sau cú vấp ngã, anh quyết tâm cải thiện kiến thức và tìm hiểu thêm về phân tích kỹ thuật để sửa chữa sai lầm của mình.
“Tôi không thể để mất thêm tiền nữa. Tiền phải quay trở lại,” Briceno nói. “Giao dịch để tồn tại là công thức cho thảm họa. Và đó là sai lầm của tôi. Tôi đã cố gắng giao dịch để trả các hóa đơn và cuối cùng đã mất tiền.”
Chia sẻ với BI, Eduardo Briceno thừa nhận chính những khó khăn ban đầu đã giúp anh trở nên mạnh mẽ hơn.
Briceno nói: “Tôi thực sự biết ơn khoảng thời gian đen tối đó”.
Theo: BI
Link nguồn: https://cafef.vn/iq-200-van-lo-nang-vi-chung-khoan-toi-cuoi-tru-khong-phai-cu-thong-minh-la-dau-tu-gioi-188240826153322542.chn
