Mặc dù giá trị xuất khẩu thủy sản thế giới ước tính giảm nhẹ 2% trong năm 2024 theo FAO, nhưng ngành thủy sản Việt Nam đã có sự phục hồi nhẹ 6,8% trong 6 tháng đầu năm 2024 nhờ sản lượng xuất khẩu tăng trưởng. Trong đó, ngành cá tra tăng nhẹ 5% và ngành tôm tăng 6%.
Với mục tiêu tăng trưởng toàn ngành cá tra là 7% và ngành tôm là 17%, dự kiến nửa cuối năm sẽ có sự bứt phá mạnh mẽ. Giá trị xuất khẩu thủy sản thường tăng dần đến hết tháng 10 trước khi quay đầu giảm. Ngoại trừ năm 2022, nửa đầu năm sẽ tăng trưởng cao do lệnh trừng phạt đối với thủy sản Nga, dẫn đến tồn kho dư thừa dẫn đến giảm trong nửa cuối năm.
Tuy nhiên, năm nay, mức tồn kho tại Mỹ không còn quá cao nữa. Do đó, xét về triển vọng của ngành thủy sản, Công ty Chứng khoán Rồng Việt kỳ vọng sẽ cải thiện trong quý 3.
Đối với ngành cá tra, theo Agromonitor, tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra 6 tháng đầu năm đạt 920 triệu USD, tăng 5% với sự hỗ trợ từ sản lượng tăng ở tất cả các thị trường, đáng chú ý nhất là thị trường Hoa Kỳ với mức tăng 41%. Xuất khẩu tháng 6/2024 cũng cho thấy tín hiệu tăng trưởng tích cực với mức tăng 13% lên 163 triệu USD. Mặc dù sản lượng tăng, giá bán vẫn ở mức thấp so với cùng kỳ ở tất cả các thị trường.
Tại thị trường Hoa Kỳ, dự kiến tăng trưởng sẽ tiếp tục trong nửa cuối năm 2024 khi giá bán vẫn ở mức thấp và tỷ lệ hàng tồn kho/doanh số giảm khi doanh số bán lẻ F&B dần cải thiện, tăng 1% kể từ đầu năm. Ngoài ra, với giá bán tăng dần theo tháng, khả năng tăng giá trong quý IV do mức cơ sở thấp của năm ngoái sẽ hỗ trợ một phần cho tăng trưởng giá trị xuất khẩu.
Đối với thị trường Trung Quốc và EU, nền kinh tế thị trường Trung Quốc vẫn còn yếu do thị trường bất động sản yếu và tâm lý người tiêu dùng thấp. Do đó, áp lực cạnh tranh về giá cao vẫn còn rất lớn. Hiện tại, cá có nguồn gốc từ Nga (cá tuyết, cá minh thái) không thể xuất khẩu sang Mỹ nên Nga đang đẩy mạnh xuất khẩu sang châu Á, cụ thể là Mỹ và Nhật Bản, và với mức giá giảm mạnh, rất khó để tăng giá bán cá tra. Do đó, dự kiến tăng trưởng trong 2H2024 chủ yếu là do sản lượng tăng do giá cá tra thấp.
Thị trường EU cũng tương tự như thị trường Trung Quốc ở chỗ mức độ cạnh tranh về giá vẫn cao. Tuy nhiên, việc ECB cắt giảm lãi suất và kỳ nghỉ lễ cuối năm sẽ giúp xuất khẩu cá tra cải thiện phần nào so với 1H2024.
Đối với ngành tôm, trước sự cạnh tranh gay gắt về giá từ các đối thủ Ecuador và Ấn Độ, ngành tôm kỳ vọng sẽ được hưởng lợi từ các doanh nghiệp tập trung xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản, nơi có nhu cầu cao về tôm chế biến và đòi hỏi các sản phẩm có kích cỡ đồng đều, mẫu mã đẹp và tiện lợi mà Ecuador và Ấn Độ không thể sản xuất với số lượng lớn.
Thị trường Hoa Kỳ và Trung Quốc khó có thể tăng đáng kể vì đây là hai thị trường trọng điểm của Ecuador nên mức độ cạnh tranh sẽ cao hơn so với Nhật Bản. Giá trị xuất khẩu của Ecuador trong tháng 5/2024 là tháng cao kỷ lục từ đầu năm đến nay (Biểu đồ 24). Mặc dù Ecuador phải chịu thuế chống bán phá giá sơ bộ là 10,58% trong khi Việt Nam có 31 doanh nghiệp không phải chịu thuế, nhưng giá bán tôm nguyên liệu chênh lệch 50% và vị trí của Ecuador gần Hoa Kỳ hơn Việt Nam nên giá bán có tính cạnh tranh.
Về giá bán tại các chợ, giá tôm cũng được dự báo sẽ tăng dần tại các chợ nhờ vào mùa lễ hội và động thái cắt giảm lãi suất của Fed. Tuy nhiên, thị trường Nhật Bản được dự báo sẽ cải thiện sớm hơn nhờ tỷ giá Yên/USD mạnh hơn sau động thái cắt giảm lãi suất của Fed và cạnh tranh về giá thấp.
Trên cơ sở đó, VDSC kỳ vọng tăng trưởng trong nửa cuối năm 2024 đối với ngành thủy sản sẽ tập trung vào tăng sản lượng nhờ duy trì giá bán thấp. Đối với ngành cá tra, các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra có tỷ trọng doanh thu cao tại Mỹ như VHC sẽ được hưởng lợi nhiều nhất. Trong khi đó, ở ngành tôm, các doanh nghiệp có tỷ trọng xuất khẩu cao sang Nhật Bản như FMC vẫn sẽ duy trì đà tăng trưởng.
Biên lợi nhuận gộp dự kiến sẽ cải thiện dần ở các doanh nghiệp thủy sản trong nửa cuối năm 2024 nhờ giá bán dự kiến tăng ở hầu hết các thị trường trong khi giá cá/tôm nguyên liệu dự kiến sẽ tương đương trong nửa đầu năm 2024 khi giá thức ăn giảm và nhu cầu xuất khẩu tăng. Ngoài ra, các doanh nghiệp có tỷ lệ tự cung tự cấp nguồn tôm/cá nguyên liệu cao như VHC, ANV và FMC sẽ được hưởng lợi nhiều hơn từ việc giảm chi phí thức ăn.
Chi phí vận chuyển hàng hóa quốc tế đến các thị trường lớn dự kiến sẽ giảm trong nửa cuối năm 2024 nhờ số lượng tàu mới cập cảng từ các hãng tàu Việt Nam, hỗ trợ cải thiện biên lợi nhuận ròng của doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản theo giá CFR hoặc cải thiện giá bán cho doanh nghiệp xuất khẩu theo giá FOB (nhờ giảm chia sẻ chi phí với người mua) trong nửa cuối năm 2024.
Link nguồn: https://vneconomy.vn/thi-truong-my-va-nhat-khoi-sac-co-phieu-nhom-thuy-san-huong-loi-vao-cuoi-nam.htm
