Phát triển kỹ năng mềm là yêu cầu cần thiết, nâng cao năng lực cho kế toán viên, kiểm toán viên trên thị trường việc làm. Ảnh: ST
Xem xét và giám sát nội dung do AI tạo ra
Một cuộc thảo luận gần đây về đạo đức của AI trong kế toán và kiểm toán do Kiplinger (một cộng đồng cố vấn, quản lý và giám đốc điều hành) tổ chức đã đề cập đến những nỗ lực của ngành kiểm toán nhằm phát triển các chính sách và thông lệ tốt nhất xung quanh việc sử dụng AI. Khi công nghệ tiếp tục phát triển, ngành phải cân bằng giữa việc tận dụng khả năng của AI trong khi vẫn đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn đạo đức và phán đoán chuyên môn.
Sự phát triển của AI cho phép các cá nhân và tổ chức xử lý lượng dữ liệu khổng lồ trong thời gian ngắn nhất, số hóa các tác vụ lặp đi lặp lại và đẩy nhanh quá trình ra quyết định. Đây là một trong những lợi ích mà các công ty kế toán và kiểm toán nhận được từ công nghệ. Tuy nhiên, AI không hoàn hảo, vì vậy các kế toán viên và kiểm toán viên vẫn phải duy trì thái độ hoài nghi chuyên nghiệp khi sử dụng các công cụ AI; đồng thời, nâng cao kỹ năng công nghệ của mình để sử dụng AI một cách hiệu quả và có kiểm soát.
Các chuyên gia cảnh báo rằng việc sử dụng AI có thể gây ra rủi ro thiên vị và bất công. AI được thiết kế để học và diễn giải thông tin dựa trên mục tiêu nhiệm vụ. Để đạt được điều này, AI sử dụng các thuật toán tập dữ liệu, thường dựa trên kiến thức chuyên môn hoặc các báo cáo và dữ liệu trước đó của tổ chức. Những dữ liệu này về cơ bản là do con người tham gia và có khả năng mang tính chủ quan hoặc thiên vị. Kết quả là thông tin đầu ra bị bóp méo, gây hiểu lầm cho tổ chức và dẫn đến kết quả không mong muốn.
Một hàm ý đạo đức khác của việc sử dụng AI trong kiểm toán là sự không chắc chắn xung quanh quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu. Các hoạt động kế toán và kiểm toán đòi hỏi phải xử lý dữ liệu có tính bảo mật cao. Khi sử dụng AI, kiểm toán viên được yêu cầu cung cấp các tập dữ liệu có thể chứa thông tin nhạy cảm. Hầu hết các cơ sở dữ liệu đều dễ bị tấn công và truy cập trái phép hoặc người dùng có thể giả mạo thông tin tài chính bí mật. Khi phát sinh các mối lo ngại về bảo mật, các tổ chức phải đối mặt với hậu quả bất lợi, chẳng hạn như kiện tụng, danh tiếng bị hoen ố và mất đi những khách hàng quan trọng. Do đó, các tổ chức hoặc cá nhân sử dụng AI phải bảo vệ nghiêm ngặt quyền riêng tư thông qua các phương pháp như cài đặt mã hóa, kiểm soát truy cập và chính sách/quy định bảo vệ dữ liệu.
Ngoài ra, các công ty kế toán và kiểm toán có thể phải đối mặt với các vấn đề về tính minh bạch và trách nhiệm giải trình khi sử dụng AI. Kế toán đòi hỏi sự chính xác, cởi mở và rõ ràng về cách hệ thống đưa ra kết luận và quyết định. Tuy nhiên, có thể có những trường hợp các tổ chức sử dụng AI khiến người dùng khó theo dõi quá trình ra quyết định. Do đó, người dùng có thể đặt câu hỏi về tính công bằng và hợp lệ của kết quả tài chính hoặc kiểm toán do AI tạo ra.
Ngoài ra, có những trường hợp tập dữ liệu thuật toán được sử dụng trong kế toán rất phức tạp, chẳng hạn như khi sử dụng nhiều nguồn dữ liệu và chuyển đổi. Do đó, người dùng sẽ cần kiến thức chuyên môn để phân tích và diễn giải đầu ra, điều mà một số bên liên quan có thể không có. Do đó, việc sử dụng AI trong kế toán làm nảy sinh nhiều mối quan ngại về mặt đạo đức liên quan đến tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.
Kết hợp chuyên môn với kỹ năng mềm và AI
Nghề kế toán và kiểm toán đang trải qua một sự chuyển đổi đáng kể và chỉ có kỹ năng chuyên môn thôi là không đủ để thành công. Để phát triển, kế toán viên và kiểm toán viên cần kết hợp các kỹ năng chuyên môn với kỹ năng mềm và công nghệ. AI đã tạo ra tác động tích cực trong ngành kế toán bằng cách tự động hóa các nhiệm vụ thường lệ, giảm lỗi và tăng hiệu quả; phát hiện gian lận và xác định các lĩnh vực cần cải thiện; tối ưu hóa phân bổ nguồn lực, giảm lãng phí và tiết kiệm chi phí… Khi tiếp tục phát triển, AI sẽ mang lại những thay đổi đáng kể cho nghề và kế toán viên và kiểm toán viên cần kết hợp các kỹ năng chuyên môn với các kỹ năng mềm như giao tiếp, tư duy phản biện, sáng tạo, khả năng thích ứng và cộng tác để làm việc với AI.
Việc áp dụng AI và kỹ năng mềm sẽ trở nên thiết yếu đối với các kế toán viên để duy trì khả năng cạnh tranh và cung cấp dịch vụ chất lượng cao trong tương lai. Trên thực tế, kỹ năng mềm và AI không thể tách rời vì chúng bổ sung cho nhau một cách đáng kể. Tư vấn và ra quyết định liên quan đến nhiệm vụ kiểm toán thường dựa trên dữ liệu AI. Ngoài ra, kỹ năng mềm bổ sung cho AI bằng cách tăng cường sự nhanh nhẹn trong việc giải quyết các vấn đề phức tạp, khả năng sáng tạo và đổi mới của con người để đề xuất những ý tưởng sáng tạo mà AI không thể làm được.
Hơn nữa, các kỹ năng mềm có giá trị để triển khai AI trong kế toán do khả năng hợp lý hóa quy trình giao tiếp và duy trì sự tham gia của các bên liên quan. Một bằng chứng hữu hình về vai trò quan trọng của các kỹ năng mềm trong việc bổ sung cho AI là Apple đã tạo ra một nền văn hóa thúc đẩy các ý tưởng sáng tạo, sự hợp tác của nhóm và trí tuệ cảm xúc bằng cách giữ chân và thu hút những nhân viên có kỹ năng mềm đặc biệt.
Tất nhiên, việc kết hợp các kỹ năng mềm với AI không hề dễ dàng. Hầu hết các tổ chức đều tập trung vào việc đào tạo các kỹ năng chuyên môn và học thuật và bỏ qua các kỹ năng mềm, thậm chí mọi người còn thờ ơ và không biết đến các kỹ năng mềm. Khi AI phát triển, con người có xu hướng phụ thuộc nhiều hơn vào AI, dẫn đến khả năng phán đoán và ra quyết định, tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề giảm sút. Ngoài ra, quá trình tự động hóa quá mức dẫn đến mất liên lạc và sự đồng cảm, làm tổn hại đến các mối quan hệ và trải nghiệm của khách hàng. Điều này có thể cản trở trí tuệ cảm xúc, một yếu tố thiết yếu để giao tiếp và cộng tác hiệu quả trong các hoạt động kế toán và kiểm toán.
Các chuyên gia khuyến nghị một số kỹ năng mềm quan trọng mà kế toán viên và kiểm toán viên phải phát triển, bao gồm: Kỹ năng giao tiếp để truyền đạt hiệu quả thông tin tài chính tới khách hàng và các bên liên quan; Kỹ năng cộng tác để làm việc hiệu quả với các nhóm chức năng; Trí tuệ cảm xúc để điều hướng các mối quan hệ phức tạp với khách hàng; Sáng tạo để tìm ra giải pháp cho các vấn đề kế toán phức tạp; Tư duy phản biện để phân tích dữ liệu tài chính phức tạp và đưa ra quyết định sáng suốt.
Chúng ta đang bước vào kỷ nguyên mà khả năng thích ứng và đổi mới là nền tảng của hiệu suất. Nhu cầu ngày càng tăng đối với những cá nhân có kỹ năng công nghệ sẽ định hình lại thị trường việc làm và các kế toán viên và kiểm toán viên am hiểu công nghệ sẽ nổi bật. Trong bối cảnh này, các kế toán viên phải đầu tư vào việc nâng cao kỹ năng để duy trì khả năng cạnh tranh. Phát triển các kỹ năng mềm không còn là điều tốt mà là điều cần thiết, trao quyền cho các kế toán viên và kiểm toán viên trên thị trường việc làm. Tương lai của nghề kế toán và kiểm toán thuộc về những người có thể thích ứng, đổi mới và phát triển các kỹ năng mềm bổ sung cho các kỹ năng kỹ thuật và công nghệ của họ./.
Link nguồn: https://cafef.vn/cac-can-nhac-ve-mat-dao-duc-xung-quanh-viec-su-dung-ai-trong-ke-toan-va-kiem-toan-188240913083400984.chn
