Tổng công ty Động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam – CTCP (VEAM, mã: VEA) được biết đến là doanh nghiệp lớn nhất trong ngành công nghiệp ô tô Việt Nam hiện nay. Chỉ xét riêng giá trị trên sàn chứng khoán, vốn hóa của VEAM đã lên tới hơn 58.300 tỷ đồng, tương đương gần 2,4 tỷ USD. Điều đáng nói là hoạt động kinh doanh chính là sản xuất và bán xe tải khá mờ nhạt, giá trị của VEAM chủ yếu nằm ở các khoản đầu tư của doanh nghiệp này vào các hãng xe nổi tiếng.
Hiện VEAM nắm giữ 30% cổ phần Honda Việt Nam, 20% cổ phần Toyota Việt Nam và 25% cổ phần Ford Việt Nam. Từ đây, công ty hưởng lợi nhuận từ việc đầu tư thông qua lợi nhuận được chia, cộng với cổ tức bằng tiền mặt hàng ngàn tỷ đồng mỗi năm.
Riêng nửa đầu năm 2024, doanh thu thuần đạt hơn 1.900 tỷ đồng nhưng lợi nhuận sau thuế của VEAM lại gần gấp đôi, đạt 3.258 tỷ đồng. Nguyên nhân chính là do lợi nhuận từ liên doanh đóng góp gần 2.866 tỷ đồng.
Ngoài ra, theo báo cáo tài chính của công ty mẹ, VEAM cũng nhận được gần 5.100 tỷ đồng cổ tức từ Honda Việt Nam trong 6 tháng đầu năm. Những năm trước, số tiền cổ tức từ Honda cộng với Toyota và Ford cũng lên tới hàng nghìn tỷ đồng.
Do liên quan chặt chẽ đến hoạt động của các hãng xe ô tô nói trên, mặc dù không trực tiếp hoạt động, nhưng kết quả kinh doanh của VEAM sẽ chịu ảnh hưởng lớn từ thị trường xe máy và ô tô. Trong báo cáo mới đây, BSC Securities đánh giá triển vọng tăng trưởng của VEAM trong những tháng cuối năm 2024 đến năm 2025 ngày càng rõ nét trong bối cảnh thị trường ô tô đang phát triển mạnh mẽ.
Doanh số xuất khẩu xe máy, ô tô dự kiến phục hồi mạnh
BSC duy trì dự báo Doanh số xuất khẩu xe máy của Honda Việt Nam sẽ đạt 430.000 xe vào năm 2024, tăng 60%. Riêng tháng 7, doanh số xuất khẩu xe máy tăng 83% so với cùng kỳ, tiếp tục đà tăng trưởng đáng kể kể từ đầu năm 2024. Thị trường trong nước cũng phục hồi tốt khi doanh số bán hàng trong ba tháng 5, 6 và 7 tăng trưởng tích cực hơn 14% sau 17 tháng liên tiếp tăng trưởng âm.
Với thu nhập người dân cải thiện theo hướng tích cực và việc trì hoãn các mặt hàng không thiết yếu, BSC vẫn giữ nguyên dự báo doanh số bán xe máy Honda trong nước nửa cuối năm 2024 sẽ tăng trưởng 3% so với nửa đầu năm, đưa doanh số cả năm đạt 1,94 triệu xe, giảm 7%.
Trong đó, chi phí đầu vào quan trọng như thép, dăm, nhựa… giảm nhanh trong khi giá thành sản phẩm chỉ giảm nhẹ, cộng thêm việc ra mắt các phiên bản xe mới đẩy giá lên cao. Nhờ đó, lợi nhuận trên một xe trong quý II/2024 tăng mạnh hơn dự kiến, BSC dự báo lợi nhuận trên một xe năm nay đạt 6,7 triệu đồng/xe, tăng nhẹ 2%.
Nhiều tín hiệu tích cực hơn trên thị trường ô tô bán xe ô tô tại 6 tháng cuối năm có thể tiếp tục tăng trưởng. Tăng trưởng 5% so với cùng kỳ năm trước nhờ mức giảm 50% lệ phí trước bạ có hiệu lực từ ngày 01/09/2024 đến ngày 30/11/2024; Toyota giành lại thị phần và nền kinh tế phục hồi.
Vào tháng 7 năm 2024, thị phần của Toyota tăng tốc lên 27% và nguồn cung xe được cải thiện đã giúp Toyota quay trở lại đường đua bán hàng. Đặc biệt, BSC kỳ vọng đợt giảm lệ phí trước bạ lần thứ tư sẽ giúp cải thiện doanh số bán xe của Honda, Toyota và Ford.
Cổ tức tiền mặt cao ngất ngưởng
Ở góc độ khác, một trong những yếu tố hấp dẫn của cổ phiếu VEA có thể thu hút dòng tiền đến từ chính sách cổ tức. Từ năm 2018, công ty luôn duy trì mức cổ tức hàng chục phần trăm và toàn bộ bằng tiền mặt. Đối với năm 2023, công ty vẫn đang chờ Bộ Công Thương phê duyệt phương án phân phối lợi nhuận và sử dụng 6.691 tỷ đồng để chia cổ tức, tương đương tỷ lệ 50,35% (5.035 đồng/cổ phiếu); tỷ lệ cổ tức là 11,3% – hấp dẫn hơn mức gửi tiết kiệm ngân hàng.
Trên thực tế, công ty thường sử dụng phần lớn lợi nhuận để trả cổ tức bằng tiền mặt. Với triển vọng kinh doanh tích cực, BSC tin rằng VEA có đủ nguồn lực để duy trì chính sách cổ tức hấp dẫn trong giai đoạn 2024 – 2025.
Cần lưu ý rằng phần lớn số tiền trên sẽ thuộc về các cổ đông Nhà nước. Hiện Bộ Công Thương nắm giữ 88,47% vốn tại doanh nghiệp ô tô này.
Trên thị trường, cổ phiếu VEA đóng cửa phiên giao dịch ngày 9/9 ở mức giá 43.900 đồng/cổ phiếu, tăng 28% kể từ đầu năm 2024.
Link nguồn: https://cafef.vn/mot-doanh-nghiep-nha-nuoc-huong-loi-lon-nho-tieu-thu-o-to-xe-may-hoi-phuc-co-dong-ngong-7000-ty-dong-tien-co-tuc-188240909235952019.chn
