Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Dược phẩm Hà Tây (mã DHT) vừa thông qua Nghị quyết về việc thực hiện phương án chào bán cổ phần riêng lẻ cho cổ đông chiến lược. Công ty dự kiến phát hành thêm 8,4 triệu cổ phiếu riêng lẻ, tương đương 11,36% tổng số cổ phiếu đang lưu hành.
Giá chào bán là 21.500 đồng/cổ phiếu, tương ứng số tiền thu được khoảng 181 tỷ đồng. Người đăng ký mua toàn bộ cổ phiếu mới là Công ty TNHH Dược phẩm ASKA (Nhật Bản). Nếu hoàn thành, ASKA sẽ nắm giữ 26,8 triệu cổ phiếu DHT, tương đương gần 33% vốn. Số lượng cổ phiếu mới phát hành sẽ bị hạn chế chuyển nhượng trong vòng 3 năm.
ASKA là công ty dược phẩm hơn 100 năm tuổi, có trụ sở chính tại Tokyo, Nhật Bản. Hoạt động kinh doanh chính của ASKA là sản xuất, kinh doanh và xuất nhập khẩu dược phẩm, thuốc chữa bệnh, thiết bị y tế… Ở mảng dược phẩm, công ty chuyên về các sản phẩm nội khoa, sản phụ khoa và đường tiết niệu.
Trước đó, vào năm 2021, ASKA đã trở thành nhà đầu tư chiến lược của Dược Hà Tây khi mua gần 5,3 triệu cổ phiếu mới phát hành với giá 70.000 đồng/cổ phiếu, cao hơn 18% so với giá thị trường của cổ phiếu DHT khi đó. Thời điểm này, ASKA nắm giữ 24,9% vốn điều lệ của Dược phẩm Hà Tây (6,6 triệu cổ phiếu) và là cổ đông lớn nhất tại công ty dược phẩm này. Đến tháng 6/2023, Dược Hà Tây sẽ chia cổ phiếu thưởng tỷ lệ 180%, tương ứng cổ đông sở hữu 100 cổ phiếu sẽ được nhận 180 cổ phiếu mới. Số lượng cổ phiếu ASAKA nắm giữ tăng lên hơn 18,4 triệu cổ phiếu.
Hầu hết doanh nghiệp dược hàng đầu đều có cổ đông chiến lược nước ngoài
Ngoài Dược Hà Tây, các doanh nghiệp dược hàng đầu Việt Nam như Dược Hậu Giang (mã DHG), Domesco (DMC), Traphaco (TRA), Imexpharm (IMP), Pymepharco (PME)… đều có cổ đông ngoại. Ngoài ra, doanh nghiệp nước ngoài thậm chí còn nắm quyền kiểm soát trên 51%, hoặc mua lại toàn bộ doanh nghiệp như trường hợp Tập đoàn STADA Arzneimittel AG (Đức) mua Pymepharco và hủy niêm yết PME vào năm 2021.
Dược phẩm Taisho (Nhật Bản) hiện là công ty mẹ nắm giữ 51% cổ phần Dược Hậu Giang. Abbott cũng mua lại thành công 52% cổ phần của Domesco thông qua công ty con CFR International Spa. SK Investment Vina III – thành viên của Tập đoàn SK (Hàn Quốc) hiện là cổ đông lớn nhất nắm giữ gần 48% cổ phần tại Imexpharm. Tính cả các công ty liên quan, tỷ lệ sở hữu của nhóm cổ đông này đã đạt trên 55%. Dược phẩm Daewoong (Hàn Quốc) là cổ đông chiến lược tại Traphaco với tỷ lệ sở hữu 15%.
Để sở hữu số lượng lớn cổ phần tại các doanh nghiệp dược phẩm hàng đầu Việt Nam, các doanh nghiệp ngoại cũng khá vất vả nhưng hầu hết đều mang về “quả ngọt”.
Trước hết, việc Taisho mua lại Dược Hậu Giang có thể coi là thương vụ M&A lớn nhất ngành dược Việt Nam. Năm 2016, Taisho bắt đầu chi 100 triệu USD để mua 24,44% cổ phiếu với giá 100.000 đồng/cổ phiếu, cao hơn 20-30% so với giá thị trường thời điểm này.
Taisho liên tục tăng tỷ lệ sở hữu tại DHG. Đến giữa năm 2019, công ty nâng tỷ lệ sở hữu tại DHG lên 51% và chính thức hoàn tất việc mua lại DHG. Ước tính số tiền Taisho bỏ ra để mua lại Dược Hậu Giang vào khoảng 7.000 tỷ đồng. 3 năm sau khi hoàn tất thương vụ mua lại, cổ đông Nhật Bản đã thu được lợi nhuận lớn với khoản đầu tư này khi số lượng cổ phiếu DHG đang nắm giữ có giá trị thị trường gần 8.300 tỷ đồng, chưa kể cổ tức khủng của DHG.
Năm 2017, nhóm cổ đông Hàn Quốc đã chi hơn 2.300 tỷ đồng mua 16,6 triệu cổ phiếu TRA (40,12%) từ Mekong Capital và Vietnam Holding Ltd. Đến nay, Daewoong đã trở thành cổ đông chiến lược hỗ trợ hiệu quả về tài chính và công nghệ cho Traphaco.
Lượng cổ phiếu trong tay nhóm cổ đông Hàn Quốc hiện có giá trị thị trường khoảng 1.500 tỷ đồng, thấp hơn 36% so với vốn ban đầu. Tuy nhiên, mức cổ tức cao hàng năm từ Traphaco cũng phần nào bù đắp được khoản lỗ trên.
Năm 2020, SK Group rót vốn vào Imexpharm sau khi nhận chuyển nhượng hơn 12,3 triệu cổ phiếu (24,9%) từ nhóm quỹ Dragon Capital, CAM Vietnam Mother Fund, Kingsmead, Mirae Asset,… Đến năm 2022, Tập đoàn Hàn Quốc đã có hoàn tất thương vụ mua lại Imexpharm sau khi mua lại Red Capital (công ty mẹ của KBA nắm giữ 7,37% cổ phần Imexpharm) và tiếp tục chào bán công khai thêm 1,1% để tăng tỷ lệ sở hữu. 55%.
Ước tính SK Group chi tối thiểu 1.700 tỷ đồng để mua lại Imexpharm, chưa bao gồm số tiền mua Red Capital. Trong khi đó, giá trị thị trường số cổ phiếu trong tay nhóm cổ đông này hiện vào khoảng hơn 2.200 tỷ đồng. Nếu tính cả cổ tức thì nhiều khả năng SK Group sẽ lãi từ khoản đầu tư này.
Link nguồn: https://cafef.vn/dai-gia-nuoc-ngoai-khong-tiec-tien-gom-co-phieu-tro-thanh-co-dong-lon-trong-doanh-nghiep-nganh-duoc-188231014134830839.chn
