Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ đang chuẩn bị bắt đầu một chu kỳ nới lỏng chính sách tiền tệ tại cuộc họp vào tháng 9 trong bối cảnh lạm phát giảm và thị trường việc làm chậm lại. Câu hỏi lớn nhất mà các nhà hoạch định chính sách phải đối mặt hiện nay là liệu một đợt cắt giảm lãi suất nhỏ – cụ thể là 0,25 điểm phần trăm – có đủ để duy trì tăng trưởng kinh tế hay không.
Báo cáo bảng lương phi nông nghiệp tháng 8 do Bộ Lao động Hoa Kỳ công bố hôm thứ Sáu cho thấy tốc độ tạo việc làm mới tại nền kinh tế lớn nhất thế giới trong ba tháng qua đã chậm lại ở mức thấp nhất kể từ khi đại dịch Covid-19 bắt đầu vào đầu năm 2020. Tuy nhiên, thống kê này vẫn khiến các nhà đầu tư hoài nghi về việc liệu Fed có lựa chọn cắt giảm lãi suất mạnh 0,5 điểm phần trăm tại cuộc họp dự kiến diễn ra vào ngày 17-18 tháng 9 hay không.
FED lo ngại về việc mắc phải một sai lầm khác
Theo Diane Swonk, nhà kinh tế trưởng tại công ty tư vấn và kiểm toán KPMG, dữ liệu việc làm có thể mở ra một cuộc tranh luận căng thẳng giữa những người như Chủ tịch Fed Jerome Powell, người ủng hộ việc cắt giảm lãi suất mạnh tay để đảm bảo Fed không chậm lại trong việc nới lỏng chính sách tiền tệ, và các nhà hoạch định chính sách tiền tệ vẫn cho rằng việc cắt giảm 0,25 điểm phần trăm là phù hợp.
Việc cắt giảm lãi suất đúng cách là rất quan trọng. Dưới thời Powell, Fed đã mắc sai lầm khi hành động quá chậm để ứng phó với đợt tăng lạm phát mạnh nhất kể từ đầu những năm 1980. Do đó, Fed đã phải tăng lãi suất cao hơn và duy trì ở mức cao trong thời gian dài hơn, làm suy yếu sức mua của các hộ gia đình Mỹ. Nếu Fed tiếp tục trì hoãn, kết quả có thể là tỷ lệ thất nghiệp cao hơn và suy thoái kinh tế.
“Bây giờ, ông Powell phải nghĩ đến di sản của mình. Ông phải hạ cánh nhẹ nhàng,” bà Swonk nói.
Lựa chọn mà các quan chức Fed phải đối mặt – cắt giảm lãi suất dần dần hay cắt giảm mạnh – sẽ là một quyết định khó khăn, vì bất cứ lúc nào ngân hàng trung ương lớn nhất thế giới cũng phải đối mặt với bước ngoặt lớn trong chính sách tiền tệ.
Với hầu hết các biện pháp hoạt động kinh tế có xu hướng giảm, một số nhà kinh tế thấy rủi ro hơn trong việc cắt giảm lãi suất “thận trọng” của Fed so với một đợt cắt giảm lớn. Việc mất việc làm có thể nhanh chóng trở thành một vòng xoáy tự củng cố khi người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu, dẫn đến nhiều vụ sa thải hơn. Tỷ lệ thất nghiệp của Hoa Kỳ hiện đã tăng gần một điểm phần trăm so với mức thấp của năm ngoái, gây ra một chỉ báo suy thoái được gọi là “nguyên tắc Sahm”.
“Có những câu hỏi nghiêm túc, không chỉ về cuộc họp này, mà còn về vài tháng tới. Làm thế nào chúng ta có thể cố gắng ngăn chặn mọi thứ trở nên tồi tệ hơn”, Chủ tịch Fed Chicago Austan Goolsbee cho biết trong một cuộc phỏng vấn với CNBC vào thứ sáu.
Một báo cáo khác từ Bộ Lao động Hoa Kỳ công bố ngày 4 tháng 9 cho thấy số lượng việc làm mở ra trong tháng 7 đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ đầu năm 2021. Tỷ lệ việc làm mở ra so với số người Mỹ thất nghiệp, từng cao tới 2-1 vào thời điểm đỉnh điểm của tình trạng thiếu hụt lao động do đại dịch, hiện đã giảm xuống còn khoảng 1-1.
Cả hai báo cáo việc làm đều được đưa ra sau bài phát biểu của Powell vào ngày 23 tháng 8 tại hội nghị chuyên đề thường niên của Fed ở Jackson Hole, nơi ông cho biết ông và các đồng nghiệp “không mong đợi cũng như không hoan nghênh tình trạng xấu đi hơn nữa của thị trường lao động”.
“Powell đang cố gắng thúc đẩy Fed theo hướng ôn hòa. Nếu nền kinh tế bất ngờ chậm lại, lãi suất của Fed sẽ trở nên quá cao để điều chỉnh theo tình hình mới và làm dịu cú sốc kinh tế”, Tim Duy, nhà kinh tế trưởng tại SGH Macro Advisors cho biết.
LẠM PHÁT TĂNG TĂNG
Thị trường tài chính Hoa Kỳ đã hỗn hợp vào ngày 6 tháng 9 sau khi báo cáo việc làm tháng 8 được công bố. Báo cáo ban đầu thúc đẩy các nhà đầu tư tăng cược vào khả năng Fed cắt giảm lãi suất 0,5 điểm phần trăm. Nhưng những cược đó sau đó đã giảm mạnh sau khi Thống đốc Fed Christopher Waller báo hiệu rằng việc cắt giảm một lần 0,5 điểm phần trăm là không có khả năng xảy ra trước khi có thêm dữ liệu kinh tế được công bố trong những tháng tới.
Sẽ có thêm hai báo cáo việc làm hàng tháng giữa cuộc họp tháng 9 của Fed và cuộc họp tiếp theo vào ngày 6-7 tháng 11. Các nhà đầu tư đang định giá hơn 50% khả năng Fed sẽ cắt giảm lãi suất nửa điểm phần trăm tại mỗi cuộc họp vào tháng 11 và tháng 12.
“Fed có xu hướng thận trọng. Họ không muốn gửi tín hiệu sai đến thị trường nếu hoạt động kinh tế vẫn mạnh. Và nền kinh tế Hoa Kỳ nhìn chung có vẻ mạnh”, Stephen Juneau, một nhà kinh tế tại Bank of America cho biết.
Nếu Fed cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm tại cuộc họp tháng 9 và 0,5 điểm phần trăm vào tháng 11 và tháng 12, lãi suất quỹ liên bang sẽ giảm xuống còn 4% đến 4,25% vào cuối năm, từ mức 5,25% đến 5,5%. Mức này vẫn cao hơn mức mà hầu hết các quan chức Fed coi là lãi suất trung lập, nghĩa là hoạt động kinh tế vẫn phải chịu áp lực từ lãi suất.
Trong những tuần gần đây, một số quan chức Fed đã ra tín hiệu rằng họ lo ngại về nguy cơ lạm phát tăng nếu Fed cắt giảm lãi suất quá nhanh và thúc đẩy hoạt động kinh tế. Chỉ số lạm phát ưa thích của Fed, chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE), đang tăng với tốc độ hàng năm là 2,5%, cao hơn nhiều so với mục tiêu lạm phát 2% của Fed.
Các nhà hoạch định chính sách với quan điểm như vậy cũng có thể trông chờ vào xu hướng sa thải, hiện vẫn ở mức thấp, ngay cả khi nhu cầu tuyển dụng đã chậm lại.
Chủ tịch Fed Atlanta Raphael Bostic đã viết trong bài báo ngày 4 tháng 9 rằng: “Lịch sử cho thấy việc nới lỏng chính sách tiền tệ quá sớm là một canh bạc nguy hiểm có thể gây ra sự bùng phát trở lại của lạm phát và ảnh hưởng đến nền kinh tế trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm”.
Đối với ông Powell, sự chậm lại của thị trường việc làm đe dọa phá hủy những gì đã là thành tựu đáng chú ý của Fed. Trong năm 2022-2023, Fed đã bắt đầu chiến dịch thắt chặt tiền tệ mạnh mẽ nhất trong bốn thập kỷ để chống lạm phát. Việc đưa lạm phát gần đến mục tiêu mà không gây ra suy thoái là một kỳ tích hiếm có.
Và thành tựu đó đạt được tốt đến mức nào sẽ phụ thuộc vào quyết định lãi suất sắp tới của Fed.
Neil Dutta, nhà kinh tế trưởng tại Renaissance Macro Research, cho biết: “Fed cần hành động quyết đoán ngay bây giờ, trong khi tỷ lệ thất nghiệp vẫn còn thấp. Nếu bạn đợi cho đến khi tỷ lệ thất nghiệp bắt đầu tăng đáng kể thì sẽ quá muộn”.
Link nguồn: https://vneconomy.vn/bai-toan-can-nao-cua-fed-giam-lai-suat-bao-nhieu-la-vua.htm
