Các ngân hàng trung ương châu Á chạy đua cắt giảm lãi suất

Hơn một tuần trước, ngân hàng trung ương Philippines (BSP) đã trở thành một trong số ít ngân hàng trung ương đầu tiên ở châu Á (trừ Trung Quốc) cắt giảm lãi suất trước Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed). Đối với các nhà kinh tế, câu hỏi hiện tại là ngân hàng trung ương châu Á nào sẽ làm theo, Hàn Quốc, Indonesia hay Thái Lan?

Đây là lần cắt giảm lãi suất đầu tiên của Philippines trong gần bốn năm, bắt đầu xóa bỏ tổng cộng 4,5 điểm phần trăm tăng lãi suất mà BSP đã thực hiện trong năm 2022-2023 để chống lạm phát tương tự như các ngân hàng trung ương khác trên thế giới. Động thái cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm xuống còn 6,25% của BSP đã khiến các nhà phân tích bất ngờ, vì lạm phát ở Philippines gần đây đã tăng trở lại trên ngưỡng 4%.

Theo báo cáo của Ngân hàng ING, ngoài Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) và các ngân hàng trung ương của một số nền kinh tế phát triển ở Châu Á – Thái Bình Dương như Ngân hàng Dự trữ New Zealand (RBNZ), BSP là ngân hàng trung ương đầu tiên trong khu vực bắt đầu chu kỳ nới lỏng. Đáng chú ý, động thái này được coi là bước đi “dũng cảm” vì diễn ra trước khi Fed dự kiến bắt đầu cắt giảm lãi suất vào tháng 9 năm 2024. Gần đây, một số ngân hàng trung ương khác trong khu vực, như Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBA), đã phát tín hiệu rằng họ có thể cắt giảm lãi suất trước Fed, nhưng cuối cùng, tất cả đều giữ nguyên lãi suất.

Robert Carnell, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu khu vực Châu Á – Thái Bình Dương của ING, đã viết trong một báo cáo rằng: “Phản ứng tương đối bình tĩnh của thị trường trước động thái cắt giảm lãi suất của Philippines có thể khuyến khích các ngân hàng trung ương khác trong khu vực cân nhắc hành động tương tự”.

RBNZ đã cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản một ngày trước động thái của Philippines. PBOC đã cắt giảm lãi suất trong một loạt các động thái nhằm hỗ trợ nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, vốn đang chậm lại dưới áp lực từ chi tiêu tiêu dùng chậm chạp và cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài.

“Nín thở” chờ FED GIẢM LÃI SUẤT

Các nhà kinh tế từ lâu đã theo dõi để xem khi nào chu kỳ nới lỏng tiền tệ thực sự bắt đầu ở Châu Á. Dữ liệu kinh tế không nhất quán đã cho thấy sự tăng trưởng không đồng đều trên toàn khu vực, trong khi sự suy thoái toàn cầu đã làm lu mờ triển vọng. Nhiều ngân hàng trung ương trong khu vực đã phải đối mặt với những lời kêu gọi cắt giảm lãi suất khi lãi suất cao hơn bắt đầu gây áp lực lên tăng trưởng, nhưng lạm phát ở một số nền kinh tế vẫn chưa thực sự được kiểm soát, đây là một lý do khiến các nhà hoạch định chính sách tiền tệ Châu Á còn do dự.

Một lý do khác khiến các ngân hàng trung ương châu Á thận trọng trong việc cắt giảm lãi suất là áp lực mất giá đối với đồng tiền của họ và sự không chắc chắn về thời điểm Fed sẽ bắt đầu cắt giảm. Các ngân hàng trung ương châu Á không muốn cắt giảm lãi suất quá sớm so với Fed, vì điều này có thể tạo ra chênh lệch lãi suất lớn hơn, làm tăng thêm áp lực giảm giá đối với đồng tiền của họ.

Gần đây, khi khả năng Fed cắt giảm lãi suất tại cuộc họp vào tháng 9 trở nên chắc chắn hơn, các ngân hàng trung ương châu Á cũng đã ra tín hiệu rằng họ sẽ tiến hành cắt giảm lãi suất. Tuy nhiên, các nhà kinh tế tin rằng vẫn sẽ có một mức độ thận trọng nhất định. Denise Cheok, một nhà phân tích tại Moody's Analytics cho biết: “Chúng tôi nghĩ rằng Ngân hàng Hàn Quốc (BOK) sẽ là ngân hàng trung ương tiếp theo cắt giảm lãi suất tại khu vực châu Á. Nhưng những lo ngại về nợ hộ gia đình gia tăng và giá nhà tăng sẽ ngăn cản BOK thực hiện hành động quyết đoán”. Tại cuộc họp chính sách tiền tệ vào ngày 22 tháng 8 năm 2024, BOK đã quyết định giữ nguyên lãi suất ở mức 3,5%, nhưng nhà kinh tế Juliana Lee của Deutsche Bank dự đoán BOK sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 10 năm 2024.

Tại cuộc họp này, BOK đã hạ cả dự báo lạm phát và tăng trưởng trong năm nay. Theo đó, lạm phát cả năm của Hàn Quốc dự kiến là 2,5%, thấp hơn 0,1 điểm phần trăm so với dự báo 2,6% vào tháng 5 năm 2024. Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) dự kiến đạt 2,4% so với dự báo 2,5% trong dự báo trước đó.

Dữ liệu công bố vào tháng 7 năm 2024 cho thấy GDP của Hàn Quốc, nền kinh tế lớn thứ tư châu Á, đã tăng trưởng 2,3% trong quý 2 năm 2024 so với cùng kỳ năm 2023, chậm lại đáng kể so với mức tăng trưởng 3,3% được ghi nhận vào tháng 1 năm 2024. So với quý trước, GDP của nước này đã giảm 0,2%, sau khi tăng trưởng 1,3% trong quý 1. Trong sáu tháng đầu năm, nền kinh tế Hàn Quốc tăng trưởng 2,8%, thấp hơn so với dự báo tăng trưởng 2,9% trước đó của BOK.

Ngân hàng Thái Lan (BOT) là một ứng cử viên khác cho việc cắt giảm lãi suất trong năm nay, sau khi giữ nguyên lãi suất chuẩn ở mức 2,5% tại cuộc họp ngày 21 tháng 8. Đối với Thái Lan, việc cắt giảm lãi suất là một cách để kích thích nền kinh tế đang tăng trưởng chậm hơn tiềm năng kể từ đại dịch Covid-19, theo Moody's Analytics. Môi trường lãi suất tương đối cao của Thái Lan đã làm giảm tiêu dùng tư nhân, trong khi giá tiêu dùng yếu và sự phục hồi của đồng baht đã làm tăng khả năng cắt giảm lãi suất.

Các số liệu công bố đầu tuần này cho thấy tổng sản phẩm quốc nội (GDP) quý 2 của Thái Lan tăng tốc theo năm nhưng lại chậm lại so với quý trước, với mức tăng trưởng không đồng đều trên toàn nền kinh tế.

Theo báo cáo của Hội đồng Phát triển Kinh tế và Xã hội Quốc gia (NEDC), GDP của Thái Lan tăng 2,3% trong quý 2 năm 2024 so với cùng kỳ năm 2023, so với mức tăng 1,6% trong quý 1 năm 2024 và mức tăng 2,1% theo dự báo của các nhà kinh tế trong cuộc khảo sát của Reuters. So với quý trước, GDP của Thái Lan tăng 0,8% trong quý 2 năm 2024, giảm so với mức tăng 1,2% trong quý 1 năm 2024 và mức tăng 0,9% theo dự báo của các chuyên gia.

SỰ KHÁC BIỆT GIỮA CÁC NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG

Moody's Analytics cho biết nếu Fed cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm vào tháng 9, các ngân hàng trung ương ở châu Á sẽ tự tin hơn để bắt đầu cắt giảm lãi suất. Việc tuân thủ chính sách tiền tệ của Fed sẽ giúp duy trì chênh lệch lãi suất ổn định, giảm rủi ro mất giá đồng nội tệ và hỗ trợ các nền kinh tế như Hàn Quốc và Thái Lan, “nơi nhu cầu trong nước là mối quan tâm”, Moody's cho biết.

Ngân hàng Indonesia (BI) có khả năng sẽ theo BSP trong việc cắt giảm lãi suất, với tổng mức giảm 0,5 điểm phần trăm trong quý IV năm nay, theo chuyên gia kinh tế cấp cao Lavanya Venkateswaran của Ngân hàng OCBC. Tại cuộc họp chính sách tiền tệ ngày 21 tháng 8 năm 2024, BI đã giữ nguyên lãi suất ở mức 6,25%, một quyết định không nằm ngoài dự đoán. Venkateswaran cho biết, xét đến ưu tiên của Indonesia trong việc duy trì sự ổn định của tỷ giá hối đoái rupiah, BI có khả năng sẽ hành động đồng bộ với Fed.

Theo báo cáo của công ty nghiên cứu kinh tế Capital Economics, nếu đồng rupiah Indonesia tiếp tục tăng giá so với USD, cánh cửa để BI cắt giảm lãi suất sẽ rộng hơn. Tuy nhiên, các nhà phân tích tại Capital Economics dự đoán BI sẽ đợi đến sau khi Fed cắt giảm lãi suất trước khi bắt đầu cắt giảm lãi suất, có thể là vào tháng 10 năm 2024…

Nội dung bài viết được đăng trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 35-2024, phát hành ngày 26 tháng 8 năm 2024. Kính gửi độc giả, vui lòng đọc tại Cái này:

https://postenp.phaha.vn/chi-tiet-toa-soan/tap-chi- Kinh-te-viet-nam