Năm 2020, nhiều tập đoàn lớn trên thế giới như: Exxon Mobil (Mỹ), Foxconn (Đài Loan), Mintal (Hồng Kông), Fangda (Trung Quốc), INTCO (Singapore), TChuwa Busan (Nhật Bản)… đã đến Khu kinh tế Nghi Sơn và các khu công nghiệp tại Thanh Hóa để khảo sát, tìm hiểu cơ hội đầu tư.
Tuy nhiên, sau nhiều cuộc khảo sát và tìm hiểu kỹ lưỡng, các doanh nghiệp nói trên đều “lắc đầu” với Thanh Hóa.
“HẾT HƠI” TRONG VIỆC THU HÚT VỐN FDI
Nỗ lực “trải thảm đỏ” chào đón, thu hút nhà đầu tư, năm 2021, Thanh Hóa thu hút 8 dự án FDI với tổng vốn đăng ký cấp mới 112,7 triệu USD; điều chỉnh vốn cho 5 dự án FDI với vốn điều chỉnh 14,8 triệu USD.
Con số này rõ ràng khiến lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa lo lắng bởi chỉ cần so sánh với một vài địa phương lân cận thì rõ ràng Thanh Hóa đã và đang “lép vế” so với nhiều tỉnh ở khu vực Bắc Trung Bộ.
Cũng trong năm 2021, Thanh Hóa tụt hạng khá sâu trong Bảng xếp hạng năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI. Từ vị trí thứ 28 năm 2020, chỉ sau 1 năm, Thanh Hóa đã “rơi tự do” xuống vị trí thứ 43.
Năm 2022, tình hình thu hút FDI của Thanh Hóa sẽ không cải thiện nhiều mặc dù các hoạt động xúc tiến đầu tư được địa phương này triển khai tích cực.
Lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa đã tiếp và làm việc với nhiều tổ chức, tập đoàn quốc tế, nhà đầu tư nước ngoài như: Đoàn Ngân hàng Phát triển châu Á, Đoàn Ngân hàng Thế giới, Đoàn chuyên gia Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản, Đoàn nhà đầu tư Ấn Độ; Tập đoàn WHA của Thái Lan, Tập đoàn Ramky của Ấn Độ, Tập đoàn Millennium (Hoa Kỳ)… để kêu gọi, giới thiệu cơ hội đầu tư và tháo gỡ khó khăn cho các dự án đang chuẩn bị đầu tư.
Một số tín hiệu tích cực đáng chú ý gồm: Ký kết biên bản ghi nhớ giữa UBND tỉnh Thanh Hóa và Công ty TNHH Giày Venus Việt Nam; Thỏa thuận hợp tác với Công ty TNHH Nhiên liệu sinh khối Nghi Sơn về các dự án đầu tư tại tỉnh.
Tuy nhiên, kết quả thu hút vốn đầu tư nước ngoài của Thanh Hóa trong giai đoạn trên vẫn chưa đạt kỳ vọng. Trong 9 tháng đầu năm 2022, Thanh Hóa chỉ thu hút được 4 dự án FDI với tổng vốn đăng ký là 41 triệu USD. Con số này cho thấy khả năng thu hút vốn FDI của Thanh Hóa thuộc nhóm thấp nhất trong khu vực Bắc Trung Bộ.
Nhìn về Nghệ An, 6 tháng đầu năm 2022, Nghệ An thu hút hơn 500 triệu USD vốn nước ngoài, gấp 12 lần Thanh Hóa. Cả năm 2022, địa phương này thu hút 1,8 tỷ USD vốn FDI.
Nguyên nhân khiến Nghệ An tạo được “cú hích” trong thu hút đầu tư là bên cạnh cải cách trong giải quyết thủ tục hành chính, địa phương này còn “âm thầm” chuẩn bị quỹ đất “sạch” quy mô lớn tại các dự án khu công nghiệp lớn như VISIP Nghệ An, Khu công nghiệp WHA 1, do các tập đoàn lớn như Tập đoàn VISIP (Singapore), Tập đoàn WHA (Thái Lan)… đầu tư xây dựng.
Ngược lại với Nghệ An, Thanh Hóa thời điểm đó luôn trong tình trạng “thiếu” đất “sạch”. Mặc dù sở hữu một trong những vùng kinh tế trọng điểm của cả nước là Nghi Sơn được xác định là vùng trọng điểm của cả nước và khu vực, nhưng những năm gần đây, đã có 25 khu công nghiệp với diện tích khoảng 9.057 ha.
Ngoài ra, tỉnh Thanh Hóa đã phê duyệt quy hoạch phát triển 8 khu công nghiệp ngoài KKT Nghi Sơn với tổng diện tích hơn 2.000 ha. Mặc dù được quan tâm rất lớn, nhưng đến đầu năm 2023, KKT Nghi Sơn mới chỉ lấp đầy 7 khu công nghiệp, hầu hết các khu công nghiệp còn lại đều chưa được đầu tư hạ tầng phù hợp và thiếu quỹ đất “sạch”.
Đại diện Ban quản lý Khu kinh tế Nghi Sơn và các khu công nghiệp tỉnh Thanh Hóa cũng thừa nhận, tình trạng giải phóng mặt bằng khiến tiến độ đầu tư xây dựng hạ tầng các khu công nghiệp tại Khu kinh tế Nghi Sơn chậm lại là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thu hút đầu tư vào Thanh Hóa chậm lại trong giai đoạn trên.
CỨNG CỌC
Năm 2023, trong danh mục 68 dự án đầu tư lớn, trọng điểm trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa thời điểm đó có 29 dự án đang triển khai, trong đó có 25 dự án gặp nhiều khó khăn, vướng mắc về giải phóng mặt bằng.
Cụ thể, việc xác định nguồn gốc đất, đơn giá bồi thường, đầu tư xây dựng các khu tái định cư vẫn chậm… tại các dự án như: Dự án Khu liên hợp sản xuất hóa chất Đức Giang – Nghi Sơn; Dự án Flamingo Linh Trường khu A và khu B; Dự án Dây chuyền 4 – Nhà máy xi măng Long Sơn; Dự án Tổ hợp khách sạn, trung tâm thương mại của Công ty cổ phần ORG; Dự án Khu đô thị mới xã Hoằng Quang và Hoàng Long, TP Thanh Hóa…
Theo ông Lê Phương Nam, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa, công tác giải phóng mặt bằng các dự án đầu tư sử dụng đất đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.
Cụ thể, một số dự án không đủ điều kiện giải phóng mặt bằng, phải điều chỉnh, gia hạn chủ trương đầu tư, điều chỉnh diện tích quy hoạch; chưa có Nghị quyết của HĐND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt danh mục thu hồi đất (đối với dự án Nhà nước thu hồi đất); phê duyệt chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất lâm nghiệp, chuyển mục đích sử dụng đất rừng (đối với dự án sử dụng đất trồng lúa, đất lâm nghiệp); chưa có trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện.
Ngoài ra, một số dự án còn gặp khó khăn trong việc xác định nguồn gốc, thời điểm sử dụng đất, thời điểm hình thành tài sản, đền bù di dời mồ mả; chưa bố trí hoặc chậm bố trí kinh phí bồi thường, giải phóng mặt bằng…
Với mục tiêu đưa Thanh Hóa trở thành một trong những trung tâm lớn của vùng Bắc Trung Bộ và cả nước về công nghiệp chế biến, chế tạo, làm nền tảng cho chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, bài toán khó trong giải quyết tình trạng thiếu quỹ đất “sạch” đã khiến lãnh đạo tỉnh và các ngành chức năng của Thanh Hóa “đau đầu”.
Đọc phần 2: Thanh Hóa tìm lời giải cho bài toán giải phóng mặt bằng: Hãy cùng hành động
Link nguồn: https://vneconomy.vn/bai-1-thanh-hoa-tim-dap-an-cho-bai-toan-giai-phong-mat-bang-nhan-dien-diem-yeu.htm