Ảnh minh họa: iStock
Độ chính xác cao trong dự đoán động đất vẫn là một thách thức khoa học quan trọng. Và AI sẽ trở thành công cụ giúp nâng cao khả năng dự đoán của chúng ta.
Tiềm năng trên đến từ việc AI có thể phân tích các bộ dữ liệu lớn về hoạt động địa chấn và xác định các mô hình hoặc điểm bất thường mà các nhà phân tích có thể bỏ sót. Do đó, thuật toán học máy có thể giúp các nhà nghiên cứu hiểu rõ hơn về mô hình động đất.
Ngày nay, một số mô hình AI được sử dụng để dự đoán động đất với xác suất cao bằng cách kiểm tra các đặc điểm địa chất và dữ liệu địa chấn trước đó. Những mô hình này tính toán xác suất xảy ra động đất ở những khu vực cụ thể trong một khoảng thời gian nhất định. Tuy nhiên, chúng thường quá chung chung để đưa ra dự đoán chính xác.
Trong khi đó, động đất là một quá trình bao gồm nhiều biến số và tính không chắc chắn, gây ra bởi sự chuyển động của các mảng kiến tạo nằm sâu trong vỏ Trái đất.
Mặc dù AI có thể giúp phân tích dữ liệu liên quan đến động đất và nâng cao hệ thống cảnh báo sớm, nhưng việc dự báo chính xác thời gian, vị trí và cường độ của trận động đất vẫn là một quá trình khó khăn.
Tuy nhiên, điều này có thể sớm thay đổi. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Texas ở Mỹ đã thử nghiệm thuật toán AI dự đoán chính xác 70% số trận động đất một tuần trước khi chúng xảy ra. Chương trình thí điểm này được thực hiện trong 7 tháng tại Trung Quốc. Kết quả là, nó mang lại nhiều hy vọng rằng một hệ thống AI đáng tin cậy để dự đoán động đất cuối cùng sẽ xuất hiện.
Ông Sergey Fomel, Giáo sư Khoa Địa chất Kinh tế, Đại học Texas, chia sẻ: “Dự báo động đất là điều mà tất cả chúng ta đều mong đợi. Mặc dù chúng tôi chưa thể đưa ra dự đoán cho bất kỳ nơi nào trên thế giới nhưng kết quả thu được cho thấy về nguyên tắc, nó có thể giải quyết được.”
Trong quá trình thử nghiệm ở Trung Quốc, hệ thống AI của nhóm nghiên cứu đã dự đoán chính xác vị trí của 14 trận động đất trong phạm vi cách tâm chấn thực tế khoảng 300km và với cường độ gần như chính xác. Hệ thống này đưa ra cảnh báo sai 8 lần và bỏ lỡ 1 trận động đất.
Nhà khoa học cấp cao Alexandros Savvaidis, người đứng đầu Chương trình Mạng lưới địa chấn Texas (TexNet) cho biết: “Bạn không thể thấy một sự kiện địa chấn sắp xảy ra”.
Thời gian được tính bằng mili giây và điều duy nhất bạn có thể kiểm soát là mức độ chuẩn bị của bạn.”
Theo ông Savvaidis, với tỷ lệ chính xác đạt 70% thì đây là một thành tựu to lớn và có thể giúp giảm thiểu thiệt hại về kinh tế và con người.
Các nhà nghiên cứu hiện muốn thử nghiệm mô hình AI ở những khu vực có hoạt động địa chấn mạnh như California, Texas, Ý, Nhật Bản, Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ. Huấn luyện AI dựa trên nguồn dữ liệu lớn từ các khu vực trên sẽ giúp mô hình cải thiện tỷ lệ dự đoán ngày giờ và thu hẹp ước tính vị trí từ tâm chấn trận động đất thực tế.
Trong giai đoạn tiếp theo, hệ thống AI này sẽ được thử nghiệm ở Texas, tận dụng dữ liệu TexNet được tổng hợp từ hơn 300 trạm địa chấn trong khoảng thời gian 6 năm liên tiếp.
Link nguồn: https://cafef.vn/ai-du-doan-som-duoc-70-tran-dong-dat-18823100916133764.chn
